Gıda Mevzuatı ve Kalite Yönetimi

Yanıt Açıklaması: Tarihte gıda mevzuatının yer aldığı ilk bulgu, Anadolu’da Hitit devrine ait bir sütunda yer almaktadır. Asurlular ağırlık ölçümleri ile ilgili yöntemleri tanımlamış, Mısırlılar bazı gıdalarda etiketlemeyi zorunlu kılmış, Romalılar ise alkollü içecekleri temizlik ve hijyen bakımından denetlemiştir. Doğru yanıt B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ambalaj açısından; gıda ile etkileşme (korozyon, migrasyon), ışık engeli, oksijen ve buhar geçirgenliği; ortam açısından; sıcaklık, bağıl nem ve havalandırma; gıda açısından ise aw ve pH değeri ile kimyasal bileşim belirleyicidir. Gıda etiketinde; gıdanın adı, üretici firma, tescilli marka, içeriği, net miktarı, raf ömrü, üretim izni tarihi ve nosu, parti ve/veya seri nosu, menşei (TM) gibi çok sayıda bilginin bulunması öngörülmektedir. Bu bilgilerin tümü kuşkusuz önemlidir. En kritik olanları ve öncelikle kontrol edilmesi gerekenleri; üretim izni ile raf ömrü’ne ilişkin bilgilerdir.

Yanıt Açıklaması: Sözlükteki ifadesi ile mevzuat bir ülkede yürürlükte olan yasa (kanun), yönetmelik, genelge, yönerge, tüzük, tebliğ gibi yasal düzenlemelerin bütünüdür.

Yanıt Açıklaması: (a), (c), (d), (e) şıkları, tüketicinin ekonomik bakımdan korunması ile ilgilidir. Tüketicinin sağlık açısından korunması ise gıda güvenliğinin sağlanmasına yöneliktir. Gıda güvenliğinin sağlanması, kısaca gıdaların tüketici sağlığını olumsuz etkileyecek özellikte olmamasıdır. Bu açıdan özellikle biyolojik ve kimyasal bozulma ile kalıntı ve bulaşan kontrolü önemlidir. Doğru cevap (b) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sorumlu yönetici istihdam etmeyen iş yerlerine, bir milyar lira idari para cezası verilir. Otuz gün içinde, sorumlu yönetici görevlendirmediği takdirde,faaliyetten men edilir. Yöneticilik görevini gereği gibi yerine getirmeyen sorumlu yöneticiye, idari para cezası verilir. Eylemin tekrarı halinde idari para cezası iki kat artırılarak uygulanır. Üçüncü defa tekrarı halinde ise altı ay sorumlu yöneticilikten men cezası verilir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı da gıdaya dair hizmetleri düzenlemek üzere ilk mevzuat hükümleri, Fatih Sultan Mehmet tarafından 1485 de yemiş iskelesi, sebzehane ve salhanelerde yapılacak narh kontrolüne ilişkin kanunda yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: Tadımcılar; temel tatları (tatlı, tuzlu, ekşi, acı) belirli bileşik konsantrasyonlarında algılamalı, bu işi yapmaya gönüllü olmalı, yeterli zaman ayırabilmeli, 65 yaşını geçmemelidir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kendi doğasında bulunmayan herhangi bir katkı maddesi ilave edilen doğal kaynak, doğal maden, içme ile işlenmiş içme, işlenmiş kaynak, işlenmiş maden suyu ve yapay sodaların üretimi, uygun şekilde ambalajlanması ve satış esasları Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca belirlenir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türk standartları, faaliyet dönemleri itibariyle hazırlanan iş programları çerçevesinde İhtisas Kurulları tarafından hazırlanarak TSE Teknik Kurulu tarafından kabul edilmektedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Komisyon normal olarak dönüşümlü olarak Roma’da FAO başkanlığında ve Cenevre’de WHO başkanlığında olmak üzere iki yılda bir toplanır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tarımsal ve hayvansal hammadde kaynaklı bu sanayi kolu içinde; • Un ve Unlu Ürünler • şeker ve şekerli Gıdalar • Süt ve Süt Ürünleri • Et ve Et Ürünleri • Çay • Konserve • Bitkisel Yağ • Meyve Suları • Tütün ve Alkollü içki sanayi gibi sanayi faaliyetleri yer alır.

Yanıt Açıklaması: AB’nin gıdada getirdiği en önemli değişiklik, gıda işletmelerinin AB koşullarına (hijyen, kalite, kontrol, güvenlik, vb.) uygun hale getirilmesidir. Fakat ülkemizde kayıt dışı üretim yapan ‘merdiven altı’ gıda işletmelerinin sayısının fazlalığı, gıda kontrol hizmetlerinin yetersiz oluşu, toplumun riskli sayılabilecek gıda tüketim alışkanlıklarının olması ve sosyo-ekonomik yapısı gıda güvenliğini etkileyen başlıca olumsuzluklar arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: 5179 sayılı Gıda Yasası’nın amacı; her türlü gıda ve gıda ile temas eden malzemelerin teknik ve hijyenik kurallara uygun olarak üretilmesi, işlenmesi, muhafazası, pazarlaması ile halkın gereği gibi beslenmesinin sağlanmasıdır. Kontrol yetkisi, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nda toplanmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Fırıncı teftiş eden değil, teftiş edilen esnaflardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Türk Gıda Kodeksi kapsamındaki tebliğ taslakları; ilgili diğer bakanlık, üniversite, özel sektör ve diğer kuruluşlardan uzmanların katıldığı ihtisas alt komisyonları tarafından hazırlanmakta, ilgili kuruluşların görüşü alınarak olgunlaştırılmakta ve Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu (UGGK) onayından sonra Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca yayımlanmakta ve uygulanmaktadır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Referans laboratuar; Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nca yetkilendirildiği konularda şahit numunelerde analiz yapan, eğitim veren, araştırma yapan, yeterli bilgi ve donanıma sahip, Türk Akreditasyon Kurumu veya Avrupa Akreditasyon Kurumlarına üye kuruluşlarca akredite edilmiş olan laboratuardır. Ulusal referans laboratuarı ise kontrol laboratuarlarında yapılan hizmetlerin teknik yönden koordinasyonunu yapan, kollaboratif çalışma düzenleyen, analiz yöntemlerinin geliştirilmesi ve standardizasyonunun sağlanması için yurtiçi ve yurtdışı bilimsel kuruluşlarla işbirliği ve ortak çalışma yürüten, eğitim ve araştırma yapan, analiz sonuçlarına itiraz durumunda şahit numune çalışan ve AB referans laboratuarlarının faaliyetlerine ülke adına ulusal düzeyde katılım sağlayan ve Türk Akreditasyon Kurumu veya Avrupa Akreditasyon Kurumlarına üye kuruluşlarca akredite edilmiş olan laboratuardır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde gıda kodeksi ve gıda kontrolü ile ilgili yetkiler, düzenlemeler ve uygulamaların dayanağı  kısaca “gıda yasası” diye bilinen düzenlemedir. Türkiye’de bu anlamdaki düzenleme, 5179 sayılı yasadır.

Yanıt Açıklaması: Günümüzdeki belediye zabıtasının kökeni Osmanlı dönemi İhtisap Kurumuna dayanır. Osmanlı Devletinde bu sistem daha önceki İslam Devletlerinden görülerek kurulmuştur ve kadı gözetiminde çalışan bu zabıta görevlilerine ihtisap Ağası yada muhtesip denilir ve emirlerine kol oğlanları adlı bir takım memurlar verilirdi. DOĞRU CEVAP:D

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Teşkilatı ve Dünya Sağlık Örgütü tarafından kurulmuş olup gıda standartlarının oluşturulması için uluslararası tek referans noktası, Kodeks Alimentarius'tur.

Yanıt Açıklaması: Gıda kontrolü tüketicinin sağlık açısından ve ekonomik bakımdan korunmasını amaçlayan bir kamu görevidir. Buna resmi gıda kontrolü de denilmektedir.