Gastronomi Ve Medya

Yanıt Açıklaması: Etimolojik olarak Yunanca mide anlamına gelen gastèr ve yasa anlamına gelen nomos kelimelerinin bir araya gelmesiyle oluşan kelime, Fransa’da ilk olarak 1801 yılında Joseph Berchoux’nun bir şiirinde geçmiş ve 19. yüzyılda Fransa’da kavram olarak tanımlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bazen bir yemek sahnesi dramatik gerilim için işlevsel olabilir. Zeki Demirkubuz’un yönettiği 2001 yapımı İtiraf filminde Harun ve Nermin çifti bir restoranda buluşurlar. Harun karısının bir şeyler gizlediğini düşünmektedir ve Nermin’in her şeyi anlatmasını ister. Oysa Nermin anlatacak bir şeyi olmadığında ısrarcıdır. Zamanla diyalog tartışmaya ardından da sözlü şiddete, tehdide evrilir. Kamusal alanda olma, şık bir restoranda olma gibi durumlar bir baskı oluşturur ve bu baskı filmde istenen gerilimi yaratır

Yanıt Açıklaması: Fotoğraf, anlık bir olay veya nesneyi tek bir sunumla alıcıya ulaştırması bakımından ayrıntılara bile en yüksek dikkati çekmeyi başarabilen tek kitle iletişim aracı olarak değerlendirilebilecektir. Fotoğraf ayrıca kitle iletişim araçlarının görsel işlevini yerine getiren ilk kitle iletişim aracıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Görüntü kalitesinin bir hayli kötü olmasına ragmen BBC bu bilim insanına destek verdi, ve 2 Kasım 1936 yılında dünyadaki ilk televizyon yayını Londra’da BBC tarafından gerçekleştirildi. Almanya ve Fransa televizyon yayıncılığına 1938 yılında başladılar. BBC ile eşzamanlı olarak televizyon yayıncılığı ile ilgili çalışmalarını sürdüren Amerikan NBC televizyonu da 1939 yılında New York Dünya Fuarı’nın açılışını canlı yayınladı, böylece Amerika Birleşik Devletleri’nde de televizyon yayını başlamış oldu.

Yanıt Açıklaması: Televizyon yayıncılığında bir program türü olarak yer alan yemek programları 1993 yılında Amerika Birleşik Devlerin’nde kablolu televizyon yayınları kapsamında kurulan/ yayın hayatına başlayan Food Network kanalı ile sadece gastronomi konulu yayıncılık yapılan ilk mecraya sahip olmuştur.

Yanıt Açıklaması: birey kendini modeliyle tanımlar.

Yanıt Açıklaması: Kitle iletişim aralarında duygu ve düşünce birliği olmayan topluluğa iletilen mesajlardır. Amaç ise bu topluluk arasında bir duygu ve düşünce birliği yaratmaktır. Günümüz kitle iletişim araçları: radyo, televizyon, sinema, Internet vb.

Yanıt Açıklaması: Hareketli görüntünün kaydedilmesiyle ilgili 19. yüzyılın sonlarında pek çok çalışma yapılmıştır. İlk film gösteriminin 1895’te Lumiere Kardeşler tara- fından gerçekleştirilmesi önemli dönüm noktalarından biri olmuştur. 1895 yılında Lumiere Kardeşlerin 50 saniye uzunluğunda çektiği buharlı bir trenin Fransa’daki Ciotat kasabasına varışı ve buradaki yolcuların konu edildiği film izleyicileri şaşkınlığa uğratmıştı . C¸ünkü gerçeklik hiç bu kadar doğrudan izleyici ile buluşturulamamıştı.

Yanıt Açıklaması: Gastronomi konulu yayınların tarihi BBC’de 1946 yılında yayınlanmaya başlayan Philip Harben tarafından hazırlanan “Cookery” adlı yemek programıdır. Program 10 dakika uzunluğundaydı. Ve ekranlarda pişen ilk yemek “Lobster vol-au-vents” olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Fahriye Nedim’in 1933 yılında İnkilap Kitaphanesi’nden çıkan Alaturka ve Alafranga Mükkemmel Yemek ve Tatlı Kitabı, geleneksel Türk mutfağı (alaturka) ile Batı (alafranga) mutfağından yemek tariflerinin yanında, alafranga sofra düzeninin nasıl olması gerektiği gibi bilgiler de içermektedir. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Gastronominin insan yaşamı için birincil öneme sahip olması nedeniyle ilk araştırılan özelliğinin sağlığa ilişkin olmasına yol açmıştır. Antik çağ'dan itibaren, yiyecek, içecek ve baharatlar incelenmiş ve gastronomiye ilişkin farklı kitaplar ortaya çıkmıştır. Mitolojide baharatların; ilaç olarak kullanıldığı, tanrıların yemeklerinde özel bir tat ve şifa olarak yer aldığı ve hatta bozulmamaya yol açtığından Mısır'da mumyalamada bile kullanıldığı bilinmektedir. Bitkiler ise Amerika yerlilerinin şifa yöntemlerinden, Çin tıbbına hatta Hintlilerin Ayurveda tıbbına kadar kendine sağlık alanı bulmuştur.  Ayurveda tıbbı olarak M.Ö. 1200-700 arasında yazıldığı düşünülen üç büyük eserde toplanmıştır. Charaka Samhita' da hastalıkların tedavisinde  günlük ve mevsimsel yiyecekler beslenmenin önemi anlatılır. M.Ö.1000'li yıllarda verilen diğer bir önemli tıbbi eser, hekimlerin başı olarak değerlendirilen İbni Sina tarafından 1013 yılında yazılan El Kanun El-Sağir fi't Tıbb'tır. Kitapta bitkilerin farklı şekillerde işlenerek şifa sağladığı yöntemler anlatılmaktadır. Osmanlı İmparatorluğu'nun çeşitli dönemlerinde hekimler tarafından yazılmış tıbbi bilgileri ve yöntemleri içeren kitaplar bulunmaktadır. Bu çalışmalarda hekimlerin yaptığı araştırmalarda, besin maddeleriyle ilişkilendirilen sayısız reçete yer almaktadır. Reçetelerin hastaların hatta hasta olmayanların hastalanmamak için yaşamlarını nasıl sürdürmeleri, neler yemeleri gerektiği ile ilgili yöntemler anlatılmaktadır ve her biri bir yemek tarifi gibidir. Ölçülendirme yapılmadan mevsimlere göre yemeklerin nelerden oluşması gerektiği bu kitaplarda detaylı olarak anlatılmaktadır. Bu kitaplar hekimlerin deneyimleri aracılığıyla hangi yemeklerin veya besinlerin hangi hastalıklara iyi geldiğini ve sunulan çözümleri anlatılır.

Yanıt Açıklaması: İlk özel sermayeli Türk gazetesi "Tercüman-ı Ahval" tanzimat döneminin yenilikleri arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Gastronomi; İnsanın birincil ihtiyacı olan yeme içme konusuyla ilgilenmesiyle antropoloji ve biyolojiyle, Antik Çağ’dan günümüze tüketilen yiyecek ve içecekleri, beslenme usullerini, besinlerin hazırlanma ve sunum biçimlerini, aktardığı mutfak kültürüyle tarih ve kültürle, Yiyecek ve içeceklerin içerikleri ve bu içeriklerin bir araya getirilmesiyle ilgili olarak fizikle, Yiyecek ve içeceklerin hazırlanması, hazırlanması esnasında birbiriyle nasıl etkileşim içerisine girdikleri ve pişirme teknikleri açısından kimyayla, Yiyecek ve içeceklerin elde edilmesi, pişirilmesi ve tüketilmesi açısından dinle yakından ilgilidir.

Yanıt Açıklaması: Gastronomi gündelik yaşama dair yeme içme alışkanlıkları ve yemek tariflerinden farklı olarak fizyolojik, antropolojik ve sosyolojik olarak da ele alınması gastronomi kavramının literatüre girmesinin en önemli etkenlerinden biridir. Gıdanın antropoloji ve sosyoloji yönünden biraz  daha sıyrılarak fizyolojik-kimyasal içeriklerine ve teknik-sistematik hazırlanma yöntemlerine olan ilgi ve araştırmaların sonucu olarak yeni bir kavramın ortaya çıkarılması ise Brillat Savarin'nin 1825 yılında yayınlamış olduğu ''Physiology of Taste'' (Tatmanın Fizyolojisi) adlı kitabıyla gerçekleşmiştir. Daha önce gıda, teknik, tarif, sunum, estetik, mutfak ve beslenme gibi kavramlarla açıklanan aslında yeme içmeye dair herşey, ''gastronomi'' kavramı altında birleştirilmiştir. Çünkü gastronomi disiplini, zihinsel etkinlikleri de içinde barındıran, yemeğin bilimden sanat formuna ulaşmasına kadar tüm aşamaları kapsayan bir içeriktir.

Yanıt Açıklaması: Gazete; Siyasi, toplumsal ve kültürel gelişmeleri kitlelere ulaştıran gazeteler, yerel, ulusal gazeteler olarak karşımıza çıkmaktadır. Gazeteler detaylı bilgileri içinde barındırması, kitlelerce satın alma alışkanlığı yaratması görsel ve yazılı medya ürünlerini barındırmasıyla oldukça yaygın olarak nitelendirilecektir. Ancak günümüzde gazetenin, İnternet'in yaygınlaşması ve dijital halinin de kitlelere hizmet verebilir durumda olmasıyla okuma oranı olan tirajlarında düşüş olduğu görülmektedir. * Sinema: Sinema görsel-işitsel bir kitle iletişim aracıdır. Sinemalarda da ilk olarak siyasi ve toplumsal olayların filmlere aktarıldığından söz edilebilecektir. Ancak sinemaların sonraki dönemde trajedi, komedi, korku gibi temalı filmleri de gösterime başlaması ve uluslar arası bir nitelik kazanması eğlendiren ve kültürel olarak bilgilendiren bir işlev kazanmasına neden olmuştur. Bu bağlamda sinema yerel ve ulusal gazetelerden sonra uluslararası nitelik taşıyan ilk kitle iletişim aracıdır. * Radyo: Radyo yalnızca işitsel olarak kitle iletişime hizmet vermektedir. Günümüzde televizyon ve İnternet'in her eve girmesiyle dinlenme oranlarında oldukça düşüş yaşasa da her an her yerde dinlenebilmesi özelliğiyle hala işlevlerini yerine getirebilmektedir. * İnternet: Yeni bir çağ, kültür, akım ve yaşam yaratan Internet, 20. Yüzyıl sonunda ortaya çıkan bir kitle iletişim aracıdır. İlk olarak Amerika'da uluslar arası savunma ve bilgi edinme amaçlı olarak ortaya çıkan Internet, 1967 yılında ARPANET tarafından hizmet vermiştir. Sonraki dönemde ağların yaygınlaşmasıyla sivilleşen Internet'in günümüzde sivilleşmeyle kalmayarak bireyselleştiği görülmektedir. Internet yazılı, işitsel ve görsel olarak hizmet vermesi, dünyanın her yerinden anında bilgiye ulaşma imkanı tanıması, sosyalleştirmesi ve kişilere birer mecra olarak sunabilmesi dolayısıyla hiçbir zaman işlevlerini azaltmayacak hatta arttıracak bir kitle iletişim aracı olarak görülmektedir. * Sosyal Medya: Sosyal medya internet ağlarının yaygınlaşması, evlere girmesi ve bireysel kullanımda etkin ve interaktif bir kullanıma imkan vermesiyle 2000'lerden sonra çıkan bir olgudur. Sosyal medya her bireyin herkesçe ulaşılabilir bir alanda kendine bir alan yaratması işleviyle çağımızın en etkin kitle iletişim aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Yemek yemeye ve pişirmeye odaklanan filmler biçiminde tanımlanabilecek olan gastronomi temalı filmlerin belli başlı özellikleri vardır. Bunları şöyle sıralayabiliriz: Araştırmalarla İlişkilendir 1. Anlatı genellikle bir mutfak veya yemek öyküsünün etrafında şekillenir. 2. Ana karakterler bu öykünün parçası olarak kendilerini yemekle ilişkilendirirler. 3. Yeme eylemi basit anlamda temel gereksinimlerimizden biri olan karın doyurmaktan öte, içerik ve biçim olarak bir toplumsal analiz alanı sunarlar. 4. Filmde görüntüler yemeğin hazırlanmasından yenmesine kadar her bir aşamayı merkeze alır ve birden anlatı yıldızlaşan yemeğe odaklanır.

Yanıt Açıklaması: ‘Gastronomie’ olarak geçen kelime Latin kökenli olup mide anlamına gelen ‘gastér’ ve kanun anlamına gelen ‘nómos’ kelimelerinden türemiştir. Kelime bütün olarak ‘midenin kanunu’ anlamına gelmektedir. “Bütün şart ve yaşlarda tadılabilen haz” olarak tanımlanan gastronomi kelimesi, 1835 yılında Fransız Akademisi’nin sözlüğüne girmiştir. Mutfak sanatlarının en rafine üretimlerini konu edinen gastronomi, yiyecek ve etrafında dönen tüm detaylarda mükemmel olanı aramaktadır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de televizyon yayıncılığının tarihi Amerika ve Avrupa’daki kadar eskiye dayanmamaktadır. İstanbul Üniversitesi bünyesinde 9 Temmuz 1952 tarihinde başlayan deneme yayınları haftada bir Cuma günleri olmak üzere TRT’nin 31 Ocak 1968 tarihinde başlayan deneme yayınlarına kadar devam etti. Türkiye’de de tüm dünyada olduğu gibi televizyon yayıncılığı uzun yıllar devlet eliyle sürdürülmüştür. 1980’lerde özel televizyonların yayın hayatına başlamasıyla bireyler çok farklı ve çok sesli bir yayıncılık anlayışıyla tanışmışlardır. Bu dönemde özel televizyonlarda program sıkıntısını gidermek amacıyla öncelikle yabancı müzik yayını ve daha sonra yabancı formatta program yayınlarıyla izleyici dış dünyaya açılmıştır.

Yanıt Açıklaması: İşte bu noktada kayıt teknolojileri devreye girmiştir. Fotoğraf kayıt teknolojilerinin başında yer almış ve resmin her zaman yaklaşamadığı gerçekliği büyük ölçüde sağlayabilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Emeril Lagasse’nin kendi adını taşıyan mutfak gereçleri ve baharat ve soslardan oluşan bir ürün yelpazesi pazardadır. Hazırladığı ve sunduğu programların sayısı, çeşitliliği ve ekranda yer aldığı zaman göz önüne alındığında Emeril Lagasse’a gastronomi konulu yayınlar (Collins’in kitabında da belirtildiği gibi tematik gastronomi kanallarının prensi tanımlamasını yapmak yanlış olmayacaktır  da en çok yer alan şef demek yanlış olmayacaktır.