Gıda Coğrafyası

Yanıt Açıklaması: Türkiye önemli bir kanatlı eti üreticisi ve ihracatçısıdır. Bu ihracatın büyük bölümü tavuk etidir. Kanatlı eti ihracatında en büyük pazar Orta Doğu ülkeleri olup 2013 yılı ihracatının (303 bin ton) %65’i Irak varışlıdır. En büyük alıcı ülke olan Irak’ın Türkiye’yi tercih etmesinde coğrafi yakınlık ve Müslüman ülke olması gibi nedenler etkilidir.

Yanıt Açıklaması: Hollanda, domateste %23, biberde %26.9 ve soğanda %18.8 ile dünya yaş sebze ihracatında ilk sırada yer alır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kutup ve kutupaltı bölgelerde balina, morina, halibut, ringa, gümüş, fener ve Alaska mezgit gibi balıklar yaşamaktadır. Tropikal iklim kuşağı ve sularında yaşayan balıklara ise mercan alabalığı, altın şeritli balık, karagöz, morina, kırmızı imparator örnek olarak gösterilebilir.

Yanıt Açıklaması: Yağlı meyveler; fıstık, fındık, badem, ceviz, zeytin gibi meyvelerdir. Bileşimlerinde %50-60 oranında hazmı kolay yağ bulunmaktadır. Ayrıca bu meyveler proteince çok zengin (%10-30) olup potasyum, magnezyum, kireç, kükürt ve fosfor ihtiva etmektedirler. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Tarımsal faaliyetleri doğal koşullarda olduğu gibi birbirinden farklı pek çok beşeri unsur etkiler. Bunlar arasında tarım sektöründe çalışan nüfus, teknolojik gelişmeler, kültürel ve dinî kabuller, sermaye, pazar olanakları, tarımsal toprakların işletme biçimleri başlıcalarını oluşturur. Bu durumda doğru cevap "c" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Açık deniz balıkçılığının en yoğun olarak yapıldığı yerler arasında; Ohotsk denizi, Bering denizi, Japon denizi, Sarı deniz ve Çin denizini kapsayan Doğu Asya denizleri ve Pasifik Okyanusu yer almaktadır. Buraların aynı zamanda başta Çin’in doğusu olmak üzere dünyanın en kalabalık alanlarına yakın oldukları dikkat çekmektedir. Bunları Kuzey Buz Denizi, Kuzey Atlantik ve Baltık Denizi izlemektedir. Aynı zamanda bu alanların kıyıları da yoğun balıkçılık alanları arasında yer alır. Atlantik okyanusunun kuzeyindeki Batı Avrupa kıyıları, ABD, Kanada kıyıları bunlara dahil edilebilir. Güney Amerika’da Peru, Şili, Uzakdoğu’da Japonya, Güney Kore ve Rusya Federasyonu balıkçılıkta gelişmiş ülkeler olup yoğun kıyı kullanımına sahiplerdir. İç su balıkçılığının en çok gelişmiş olduğu bölgeler ise Doğu ve Güneydoğu Asya’dır. Bu bölgedeki Çin Halk Cumhuriyeti, Hindistan, Endonezya, Tayvan, Malezya, Tayland, Laos, Kamboçya ve Pakistan önemli üretici ülkelerdendir.

Yanıt Açıklaması: Muz zengin miktarda kalori, protein, sodyum, potasyum, magnezyum, A, E, K ve C vitaminlerini içermektedir. Kabuğunun da faydalı olduğu düşünülmekte ve çeşitli hastalıkların tedavisi için cilde dışarıdan uygulandığı bilinmektedir. Güney Amerika’da United Fruit Company ve diğer Amerikan muz ihracat şirketleri tarafından pazarlanan ve dünya piyasalarına sevk edilen Gros Michel ismindeki muz çeşidi, Cava’da çocuk maması olarak kullanılmaktadır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye meyve üretiminde Akdeniz Bölgesi %28,02, Ege Bölgesi %26,08, İç Anadolu Bölgesi %12,75, Karadeniz Bölgesi %12,39, Marmara Bölgesi %11,69, Güneydoğu Anadolu Bölgesi %4,82 ve Doğu Anadolu Bölgesi %4,57 paya sahiptir. Akdeniz ve Ege Bölgesi Türkiye toplam meyve üretiminin %54’ünü karşılamaktadır

Yanıt Açıklaması: Su ürünleri açısından doğal kaynakları bol olan Türkiye’nin gıda ve süs eşyası temini vb. nedenlerle de turizmini destekleyen bir varlığa sahip olduğu söylenebilir. Türkiye su ürünleri üretimi bakımından dünya’da 35. sıradadır. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Karbonhidratça zengin olan meyvelere; kuru üzüm (%76), kuru incir (%74), kestane (%72), muz (%21), erik (%20), incir (%18), hurma (%16,5), taze kayısı (%13,4), elma (%13) ve armut (%11,4) örnek olarak verilebilir. Yağca zengin olan meyveleri; ceviz (%65-75), fındık (%65), Antep fıstığı (%55), çam fıstığı (%50), badem (%55) gibi meyveler oluşturmaktadır. Proteince zengin olan meyveler içinde ise ceviz (%16-25), badem (%21), Antep fıstığı (%22), çamfıstığı (%34), fındık (%16) ve kestane (%6) sayılabilir. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: 2013 yılında Avustralya’da 91,6 kg olan kişi başı et tüketimi, Hindistan’da 4,1 kg olarak hesaplanmıştır. Aynı yıl dünya kişi başı yıllık et tüketimi 33,8 kg olarak gerçekleşmiştir. Et tüketimi gelişmiş ülkelerde ve önemli et üreticisi ülkelerde dünya ortalamasının üstünde iken gelişmekte olan ülkelerde dünya ortalamasında ya da ortalamanın altındadır. Avustralya, ABD, Arjantin, Brezilya, Y. Zelanda, Kanada ve AB-28 gibi ülkelerde kişi başı et tüketimi yüksek iken Mısır, Gana, Hindistan gibi ülkelerde oldukça düşüktür.

Yanıt Açıklaması: Dünya ceviz üretiminin yarısını C¸in tek başına karşılamaktadır. U¨retimde birinci olan C¸in, 4,25 milyon dekarda 1,7 milyon ceviz üretmektedir. İkinci sırayı %13,2 üretim payı ve 450 bin ton üretimle İran, %12,5 pay ve 425 bin ton üretimle ABD izlemektedir. Türkiye, %5,7 üretim payıyla dördüncü, Meksika %3,2 payla beşinci, Ukrayna %2,8 payla altıncı, Hindistan %1,2 payla yedinci, S¸ili ise %1,1 payla sekizinci sırada bulunmaktadır. 8 ülke, dünya ceviz üretimindeki payını 1995-2012 döneminde %74’den %89’a çıkarmıştır (Türkiye Ziraat Odaları Birliği, 2015). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Genellikle kabuklu meyveler, kayısı, erik, üzüm, incir ile bunlardan yapılan marmelat ve reçeller bağırsak hareketlerini artırdığından kabızlıktan koruyucu bir etkiye sahip iken elma, muz ve şeftali ishal için iyi bir besin oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Zerdeçalı ana vatanı Güney Asya’dır.

Yanıt Açıklaması: Subtropik Meyveler : Limon , Portakal, Mandarin, Altıntop(Greyfurt), Turunç, Şadok, Laym, Bergamot, Kamkat, Kırmızı limon, Tatlı limon, Nar, Trabzon hurması, İncir, Kivi, Pikan, Artvin hurması, Zeytin, Yenidünya, Avokado, Fejoa, Hint inciri, Ağaç kavunu, Keçiboynuzu vb. Ilıman İklim Meyveleri: Elma, Armut, Ayva, Erik, Kiraz, Vişne, Şeftali, Kayısı, Zerdali, Badem, Üzüm, Antep fıstığı, İğde, Dut, Muşmula, Ceviz, Fındık, Kestane, Kızılcık, Ahududu vb. Bu nedenle doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada yılda toplam yaklaşık 3.500.000 ton taze kayısı üretilmekte olup bu miktarın yaklaşık 700.000 tonu Türkiye tarafından üretilmektedir. Bu üretim miktarıyla Türkiye, dünya kayısı üretiminde yaklaşık %20’lik payla 1. sıradadır. Türkiye’yi Pakistan, İran, Özbekistan ve İtalya takip etmektedir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: SAYFA 130 AÇIKLAMA Karbonhidratça zengin olan meyvelere; kuru üzüm (%76), kuru incir (%74), kestane (%72), muz (%21), erik (%20), incir (%18), hurma (%16,5), taze kayısı (%13,4), elma (%13) ve armut (%11,4) örnek olarak verilebilir. Yağca zengin olan meyveleri; ceviz (%65-75), fındık (%65), Antep fıstığı (%55), çam fıstığı (%50), badem (%55) gibi meyveler oluşturmaktadır. Proteince zengin olan meyveler içinde ise ceviz (%16-25), badem (%21), Antep fıstığı (%22), çamfıstığı (%34), fındık (%16) ve kestane (%6) sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada kırmızı et üretiminin büyük bölümü domuz etidir. Doğru cevap B şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Uluslararası küçükbaş hayvan eti ticaretinde Avustralya, Yeni Zelanda, Birleşik Krallık, İrlanda, İspanya, Hollanda, Hindistan, Uruguay, Namibya ve Etiyopya başlıca ihracatçı ülkelerdir. Avustralya ve Yeni Zelanda en büyük ihracatçı ülkelerdir. İki ülke toplam ihracatın %70’ini karşılamaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Katıldıkları gıda maddelerine çeşni ve tat katarak iştah açarlar.