Gıda Coğrafyası

Yanıt Açıklaması: Portakallar çekirdekli ve çekirdeksiz olarak ayrılmaktadır. Türkiye’de yetişen çekirdeksiz portakalların en iyi cinsi “yafa portakalıdır”. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Elma ve armutlar dinlenme döneminde bulundukları kış aylarında sıcaklığın -30 °C’ye kadar düşmesinden zarar görmezken şeftali -20 °C’ye kadar dayanabilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tahıl daneleri, çıplak ya da kavuzludur. Harmandan sonra buğday, çavdar ve mısır daneleri çıplak; kavuzlu buğday, çeltik, yulaf, darı ve kuşyemi ise kavuzlu olarak elde edilir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: GDO: Bir canlıdaki genetik özelliklerin ayıklanarak bu niteliklere sahip olmayan başka canlılara aktarılması sonucunda üretilen yeni canlıya Genetiği Değiştirilmiş Organizma (GDO) denir. Bu yöntemle elde edilen canlıların, bazı doğal koşulların olumsuz etkilerine, ilaçlara ve tarım zararlılarına karşı daha dirençli türler elde edilmektedir. GDO yoluyla elde edilen ürünlerin doğaya ve insana zararlı olduğu  konusunda çalışmalar kadar yararlarını vurgulayan çalışmalar da vardır. Günümüzde üretilen mısır, patates, domates, soya, çeltik, buğday, kabak, ayçiçeği, yer fıstığı, kolza, papaya ve bazı su ürünlerinde GDO söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: Dünyadaki toprakların % 99.9 u mineral kökenlidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’nin hemen her bölgesinde yetiştirilen koyun, Türkiye hayvan varlığında en büyük paya sahip olan hayvandır.

Yanıt Açıklaması: Denizlerdeki avcılıkla balık üretimi en yüksek olan ülke, Çin Halk Cumhuriyetidir. 2012 yılı üretimleri göz önüne alındığında Çin’i izleyen ilk 10 ülke, Endonezya, ABD, Peru, Rusya Federasyonu, Japonya, Hindistan, Şili, Vietnam, Myanmar ve Norveç’tir (FAO, 2014, s. 10). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1986 yılından beri Karadeniz ve Marmara Denizi’nde orkinos avcılığı yapılamamaktadır. Çünkü orkinosun beslendiği türler bu denizlerde yok olmuş, gemi trafiği artmış ve deniz kirlenmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de üretilen çam balının % 95’i ihraç edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'de kişi başı et tüketimi, TÜİK verilerine göre 2013 yılında 32,5 Kg olmuştur. Bu tüketimin % 60'ı kanatlı eti % 35'i büyükbaş eti % 5'i küçükbaş etidir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Tahılların beslenmede olduğu kadar dünya ticaretinde de önemli bir yeri bulunmaktadır. Dünya ticaretine konu olan buğday miktarı 150 milyon tondan fazla iken dünya ticaretine konu olan pirinç¸ miktarı ise yaklaşık 42 milyon ton civarındadır. FAO raporuna göre dünya ticaretine hem ithalat hem ihracat bakımından en çok konu olan ürün buğdaydır; buğdayı sırasıyla mısır, pirinç¸, arpa, sorgum, yulaf ve çavdar takip etmektedir. Verilen bilgilerin hepsi doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: ABD Tarım Bakanlığı, Tarımsal Araştırma Merkezindeki araştırmacılar, 2010 yılında, sebze ve meyvelerin antioksidan kapasitelerini ölçüp, ORAC (Oxygen Radical Absorbance Capacity-Serbest Radikalleri Emme Yeteneği) değerlerini belirlemişlerdir. Öğütülmüş zerdeçalın ORAC miktarı 127.068'dir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dünyada avlanan balıkların yalnızca %25’i taze olarak pazarlanmakta, %75’i ise işlenmektedir. İşlenenlerin %40’ı balık unu ve balık yağı üretiminde kullanılmaktadır. %60’ı ise gıda olarak değerlendirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kültür balıkçılığında en büyük üretimi, 2012’de Çin’in öncülüğü ve etkisiyle Asya kıtası (58,9 milyon ton) yapmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Distilasyon (Damıtma): Aromatik bitkilerden uçucu yağ üretiminde başvurulan en yaygın yöntemdir. Su distilasyonunda suyla birlikte kaynatılan ya da buhar distilasyonunda direkt sıcak su buharından geçirilen aromatik materyallerin taşıdıkları uçucu yağlar su buharı ile sürüklenerek yoğunlaştırılır. Fumigasyon: Böcekleri ve diğer zararlı etmenleri öldürmek amacıyla, kapalı bir ortamda gaz ha^linde kimyasal bir madde vermek ve belirli bir süre gazı bu ortamda tutma işlemidir. Sepicilik: hayvan derilerini kullanılacak ha^le getirmek için yapılan işlemler, debbağ=tabak, sepici=deri terbiye eden Mutant: Genetik materyalin değişmesi sebebiyle bazı fiziksel ve biyokimyasal özellikler açısından ana babasından ya da bir önceki öncü hücreden farklı olan, mutasyona uğramış birey ya da hücre (TDK Biyoloji Terimleri Sözlüğü 1998). Enfüzyon (infusion, demleme): Bitki ya da bitki karışımının kaynamakta olan suya ilave edilerek, 5-10 dakika beklenmesiyle, bir başka ifade ile demlenmeyle, bitkideki etken maddenin suya geçmesine verilen addır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Börülce daha çok Ege Bölgesinin bir ürünü olarak gözükür. Ege dışında Marmara ve Akdeniz bölgesinde ekimi yapılmaktadır. Türkiye üretimin %50 fazlasını Manisa, Uşak ve Muğla illeri karşılar. Bu nedenle doğru yanıt E’dir.

Yanıt Açıklaması: Kars ve Ağrı illeri dışında, ülkemizin her yerinde fasulye’nin ekimi yapılabilmektedir. Ekim alanları Niğde’de 1500-1550 m, Burdur’da 1100 m, Konya’da 1054 m, Giresun’da 1000m yüksekliklere kadar çıkabilmektedir. Ülkemizde fasulye ekim alanı ve üretim miktarlarında İç Anadolu Bölgesi’nde Konya, Karaman, Aksaray, Niğde, Nevşehir; Karadeniz’de Samsun, Gümüşhane, Tokat; Ege’de Kütahya, Afyon; Doğu Anadolu’da Erzincan, Muş, Erzurum; Güneydoğu Anadolu’da Kahraman Maraş; Marmara’da Balıkesir, Bursa illeri ön plana çıkmaktadır

Yanıt Açıklaması: Çin dünya meyve üretiminde lider konumdadır. Çin’in dünya meyve üretiminde lider konumunda olmasında, bir yandan sahip olduğu iklim farklılığının birçok meyve türünün yetiştirilmesine imkân tanıması, diğer yandan da ülkede gerçekleşen ekonomik reform ile üreticilere üretim kararını almada özgürlük sağlanmasıyla meyve üretiminin özellikle dağlık bölgelerde en popüler üretim dalı olması etkili olmuştur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye su ürünleri üretimi bakımından dünya’da 35. sıradadır

Yanıt Açıklaması: Deniz hıyarı, amfibi grubundandır. Doğru cevap B'dir.