Gıda Coğrafyası

Yanıt Açıklaması: Unlu meyveler; muz, kestane gibi besin değerleri yüksek meyvelerdir. Yağlı meyveler; fıstık, fındık, badem, ceviz, zeytin gibi meyvelerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Mercimek, %24,2 oranla en çok protein içeren baklagildir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Geleneksel subtropikal (Akdeniz) beslenme sistemi, çok genel olarak tahıl (özellikle buğday), zeytinyağı, sebze-meyve, su ürünleri, süt türevleri, baharat ve şaraba dayandırılmaktadır. Akdeniz beslenme sisteminin diğer bir karakteristik yönünü deniz ürünleri oluşturmaktadır. Ancak Akdeniz ne yazık ki su ürünleri yönünden verimliliği düşük bir su kütlesidir. Ayrıca Doğu Akdenize doğru gidildikçe balık avı alanlarının da azaldığı görülmektedir. Bu nedenle, Akdeniz mutfağında et yemeklerinin etkisiyle kebap ve pidelerin de egemen olduğu gözlenmektedir. Türkiye’de Batı Akdeniz’deki Antalya’nın kuzeyinde göller yöresinin iç su balıkçılığı açısından önemli bir yeri bulunmaktadır. Eğirdir Gölü’nden dişli, sıraz, sazan gibi balıklar avlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ana yurdu Avustralya olan ve 600 civarında türü bulunan, sıtma ağacı olarak da bilinen okaliptüs (eucalyptus), bol güneşli ve sulak yerlerde, bataklıkları kurutmak ve odunundan yararlanılmak üzere yetiştirilir. Okaliptüs bitkisinin; çayı, yağı, tentürü, ekstresi, macunu ve losyonu üretilir. İçeriğindeki uçucu yağların, minerallerin ve vitaminlerin zenginliğiyle çok çeşitli ilaçların muhteviyatına girmiştir.

Yanıt Açıklaması: Antibiyotik çeşitli bakteriyel hastalıkların tedavisinde, pestisit zirai ilaçlamalarda, biyosit mikroorganizmaları kontrol etmede veya öldürmede, thiram ise yine zirai ilaçlamalarda kullanılmaktadır. Yukarıda tanımı verilen işlem ise fumigasyondur.

Yanıt Açıklaması: Aşağıda yer alan tablo incelendiğinde su ürünleri içerisinde en yüksek yağ asidi oranının uskumruda olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Et, insan vücudunun pro­tein yapılandırmasında temel olan amino asitlerce zengin, bünyenin kolay kabul ettiği ve her türlü güçlendirici rejimde yer alan hücre yapıcı ve onarıcı değerli bir gıdadır. Önemli bir protein kaynağı olan et, B grubu vitaminler ve demir bakımından da zengindir. Etin bileşimini yaklaşık %75 su, %20 protein, %2-%3 lipit oluşturmaktadır. Etin su olmayan kı­sımları çoğunlukla protein ve yağdan ibaret olduğundan, aynı zamanda enerji kaynağıdır. Yağlı etlerin kalori değeri yüksek, yağsız etlerin kalori değeri düşüktür. Kanatlı hayvan etleri ise, protein, B grubu vitaminleri, çinko ve demir bakımından zen­gindir. Sığır ve koyun etine göre daha az yağ içeren kanatlı etinin (özellikle tavuk ve hindi) kalorisi düşüktür. Dünyada kırmızı et üretiminin büyük bölümü domuz etidir. Domuz eti üretiminde Çin başta olmak üzere, ABD, ve AB-28 büyük üretici ülkelerdir. Bunların yanı sıra Brezil­ya, Rusya, Vietnam, Kanada, Filipinler, Japonya ve Meksika önemli üreticilerdir. En büyük üretici olan Çin, dünya domuz eti üretiminin %47’sini karşılamaktadır.

Yanıt Açıklaması: bir yıllık otsu beyaz, açık mavi, mor çiçekli hayvan yemi olarak kullanılan bitki, mürdüktür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Orta ve Güney Amerika’da bazı ülkeler muz üretiminde ve ticaretinde dünya sıralamasında önlerde yer almaktadır. Muz ihracatında Ekvador 2,1 milyar dolarlık ihracat ve %22,8 pay ile dünya lideri konumundadır. Bu ülkeyi 1,3 milyar dolar ve %14,1’lik pay ile Belçika, 822 milyon dolar ve %9 pay ile Kolombiya izlemektedir. Bunları 707 milyon dolar ve %7,7 pay ile Kosta Rika ve 648 milyon dolar ve %7,1’lik payla Filipinler takip etmektedir (TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, 2015).

Yanıt Açıklaması: Kişniş tohumları pastacılıkta, baharat olarak çorbalardan dolmalara, deniz ürünlerinden pilavlara kadar, Türk mutfağında sıklıkla kullanılır.  Ayrıca içki endüstrisinde ve kişniş tohumlarının renkli şekerle kaplanması ile “buhur şekeri” adı verilen şekerlemenin yapımında kullanılır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kaliforniya’dan getirilen “Fuerte, Hass, Bacan ve Zutano” avokado çeşitleri de Türkiye’de Akdeniz sahil kuşağındaki bazı alanlarda yetiştirilebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ilıman İklim Bölgelerinde Yetişen Baharatlar Bu grupta yer alan baharatlar, sıcak kuşak yanında ılıman bölgelerde de yetiştirilebilen ve pek çoğu tek veya iki yıllık otsu ya da çalımsı bitkilerdir. Bunların önemli bir kısmı ülkemizde de yetiştirilen ve dış satımı yapılan bitkilerdir. Kekik (Thymus) Ballıbabagiller (Lamiaceae) ailesinden Thymus, Thymbra, Origanum, Coridothymus, Satureja ve Majorana cinslerinden bitkilerin ortak adıdır. Türkiye’de daha çok doğada kendiliğinden yetişmiş cinslerin toplanmasıyla elde edilmekte olan kekik, son zamanlarda kültüre alınarak, tarlada da üretilmeye başlanmıştır. Çalı ya da çalımsı görünümde, tipik bir Akdeniz bitkisi olan kekik; sıcağa ve kuraklığa oldukça dayanıklı, toprak seçiciliği en az olan bitkilerdendir. En sarp ve en kayalık alanlarda bile başarıyla yetişir.

Yanıt Açıklaması: 2012 verilerine göre Asya’da üretilen su ürünleri, dünya toplamının üçte ikisine karşılık gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sıcak İklim Bölgelerinde Yetişen Baharatları;Karabibe-Akbiber, Yenibahar, Zencefil, Zerdeçal, Kakule, Havlıcan, Karanfil, Tarçın, Hindistan Cevizi,  Muskat,  Kakao,  Vanilyadır.

Yanıt Açıklaması: Balık eti, proteinden başka B grubu vitamin- leri olan B1, B2, B6 de bulundurmaktadır. O¨zellikle yağda eriyen vitaminler (A, D, E, K) yönünden balık yağlarının oldukça zengin olduğu saptanmıştır. Ayrıca balık etinde iyot, fosfor ve çinkonun, diğer minerallere göre daha fazla oranda bulunduğu belirlenmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kırmızı et de C vitamini bulunmaz. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kaz yetiştiriciliği daha çok kırlarda ailelerin kendi ihtiyaçlarına yönelik geleneksel tarzda yapılmaktadır. Türkiye’de kaz yetiştiriciliği daha çok Kars, Erzurum, Ağrı ve Van illerinde yani Doğu Anadolu Bölgesi’nde yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bahsedilen ülkeler safran konusunda büyük öneme sahip ülkelerdir. Cevap A şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: TÜİK 2014 verilerine göre, 338 ilçede durum buğdayı, 860 ilçede de diğer buğday türleri yetiştirilmektedir. Makarnalık durum buğdayının en fazla yetiştirildiği 10 ilçe: Mardin Kızıltepe, Şanlıurfa Siverek, Batman Beşiri, Diyarbakır Çınar, Konya Çumra, Mardin Derik, Şanlıurfa Viranşehir, Şırnak Silopi, Kahramanmaraş Afşin ve Yozgat Boğazlıyan’dır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Baharatlar kurutulduktan sonra çoğunlukla öğütülür. Ancak öğütme işleminden önce baharatların yabancı maddelerden temizlenmesi ve sınıflandırılması büyük önem taşır. Öğütülmüş baharatlar kalite özelliklerini en iyi koruyacakları malzemelerden yapılmış değişik büyüklüklerde ve şekillerde paketlere konularak pazarlanır. Ancak paketlenme işleminden önce sterilizasyon uygulanmalıdır. Baharatlarda olası bakteriyel ve fungal mikroorganizmaların öldürülmesi, böcekler ve parazitler ile bunların larva ve yumurtalarının zararsız hâle getirilmesi için sterilizasyon gereklidir. Baharatların sterilizasyonunda ise ısıl işlem, fümigasyon, ışınlama ve buhar sterilizasyonu gibi değişik yöntemlere başvurulur.