Gıda Coğrafyası

Yanıt Açıklaması: Baharatları kullanılan bitki organlarına göre sınıflandırmak mümkündür. Örneğin tarçın Uzak Doğu Asya’da yetişen bir ağacın kurutulmuş gövde kabuğudur. Anason, dereotu, kakule, karabiber, kırmızıbiber, kimyon, kişniş, muskat, rezene, sumak, vanilya ve yenibahar aynı adı taşıyan bitkilerin kurutulmuş meyveleridir. Çemen, çörekotu, hardal, haşhaş, keten ve susam tohumdur. Karanfil, tropik bir ağacın çiçek tomurcuklarıdır. Safran, safran bitkisinin çiçeklerindeki dişi organın tepeciğidir. Zencefil ve zerdeçal, aynı adla anılan bitkilerin toprak altındaki rizomlarıdır. Ada çayı, biberiye, defne, fesleğen, kekik, nane, mercanköşk, oğulotu, sater, tarhun gibi kokulu ve ıtri otların da yaprakları baharat olarak kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Aromatik (kokulu, ıtri ya da ıtırlı) bitkiler: Çiçek, yaprak, tohum, meyve, kök, soğan, yumru, rizom ve kabuk gibi organların birisinden, bir kaçından veya tümünden uçucu yağ (eterik yağ ya da esans) elde edilen bitkilerdir.

Yanıt Açıklaması: Genel olarak baklagiller sıcaklığın 5 ile 38 °C , yıllık yağışın 200 - 1500 mm aralığında olan sahalarda yaşayabilme kabiliyetine sahiptirler.

Yanıt Açıklaması: Diğerleri tohumdur. Cevap a şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Vücudumuza aldığımız besin maddeleri, hücrelerimizde oksijenle birlikte yakılarak enerjiye dönüşür. Ancak bu yanma işlemi sırasında ‘oksidan’ adı verilen moleküller ortaya çıkar. Oksidanlar; kanser, damarlarda yapı bozuklukları ve erken yaşlanmaya sebep olur. Bu oksidanlarla savaşıp onları etkisiz hâle getiren ve vücuttan atılmasını sağlayan kimyasal maddelere ‘antioksidan’ adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Temel yağ asitlerinden olan doymamış yağ asitleri iki gruba ayrılırlar. Bunlar Omega 6, Omega 3’tür. Mısır ve soya fasulyesinde bol oranda Omega-6 bulunur. Planktonlar ile yağlı balıklar ise bol miktarda Omega-3 içerir.

Yanıt Açıklaması: Kişi başı et tüketiminin karşılandığı et türleri oranları; ülkelerin doğal çevre şartları, hayvancılık politikaları, beslenme alışkanlıkları ve kültürel özelliklerine bağlı olarak oldukça farklılık göstermektedir. Kişi başı et tüketimi gelişmiş ülkelerde, gelişmekte olan ülkelere göre fazladır.

Yanıt Açıklaması: Mera hayvancılığında yağış şartları ve otlakların dağılışı ile hayvan­cılık faaliyetleri arasında ilişki vardır. Örneğin, gür otlakların (çayırların) geniş yer kap­ladığı alanlarda büyükbaş hayvancılık, bozkırların (zayıf otlakların) bulunduğu alanlar­da küçükbaş hayvancılık yaygındır. Yine, manda sulak alanlarda, keçi özellikle koyunun uyum sağlayamadığı engebeli, dik arazilerde, dağ ve orman köylerinde yetiştirilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kekik 30 milyon dolar ile birinci sıradadır. Cevap a şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Dünyada toplam yaş meyve ihracatı 2012 yılı itibarıyla 61,8 milyar dolar düzeyindedir. Önde gelen ihracatçı ülkeler İspanya (7,4 milyar $), ABD (6,2 milyar $), Şili (4 milyar $), Hollanda (3,8 milyar $) ve İtalya’dır (3,3 milyar $). Türkiye 1,7 milyar dolarlık ihracat hacmiyle 2012 yılı itibarıyla dünya yaş meyve ihracatından %2,7’lik pay almakta ve 12’inci sırada yer almaktadır. Bu nedenle doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) ve Dünya Sağlık Örgütünün (WHO) ortak yayınladığı bir raporda kalp hastalıkları, kanser, diyabet ve obezite gibi kronik hastalıkların önüne geçilebilmesi için günde en az 400 gram sebze ve meyve tüketilmesi tavsiye edilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yaş meyve üretiminde Çin ilk sırada yer alırken bu ülkeyi sırasıyla Hindistan, Brezilya ve ABD izlemektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 2013 verilerine göre en çok yumurta ihraç eden ülke Hollanda’dır. Hollanda’yı Türkiye, Polonya ve ABD izlemektedir.

Yanıt Açıklaması: Dünya tavuk eti ticaretinde, Brezilya ve ABD en büyük ihracatçı ülkelerdir. 2013 yılında Brezilya 3,5 milyon ton tavuk eti ihracatı gerçekleştirerek dünya ihracatının %35’ini karşılamıştır. Brezilya’nın tavuk eti ihracatında başta gelmesinde, en düşük fiyata sahip olması etkilidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Dünya su ürünleri ticaretinde en önemli ihracatçı ülkeler; Çin, Norveç ve Danimarka ’dır. En önemli ithalatçı ülkeler ise ABD, Japonya, İspanya, Fransa ve İtalya’dır.

Yanıt Açıklaması: Karbon­hidratça zengin olan meyvelere; kuru üzüm (%76), kuru incir (%74), kestane (%72), muz (%21), erik (%20), incir (%18), hurma (%16,5), taze kayısı (%13,4), elma (%13) ve ar­mut (%11,4) örnek olarak verilebilir

Yanıt Açıklaması: Geçmişten bu yana dünya hayvan varlığı önemli ölçüde artmıştır. 1970-2014 döneminde dünya hayvan varlığı, sığırda %37, mandada %86, koyun ve keçide %54, domuzda %80, kanatlıda %308 artış göstermiştir.

Yanıt Açıklaması: Tarım için en uygun olan topraklar nötr karakterli olanlardır, bu ortalama bir değer olarak pH 7 kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Su ürünleri arasında, gıda olarak kullanılan balıklar, kabuklu hayvanlar ve yumuşakçalar yer almaktadır. Ayrıca amfibi hayvanlardan olan tatlı su kaplumbağaları ve deniz salatalıkları gibi diğer su hayvanları da bulunmaktadır. Gıda kullanımı için üretilen kestane, deniz üzümü ve denizanaları da bunlara eklenebilir. Süs ve dekoratif malzemeler olan inci ve deniz kabuğu, gıda dışı su ürünlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Çok yıllık bahçe bitkileri arasında bulunan asmanın ve bağcılık kültürünün ana vatanı Türkiye olup aynı zamanda Türkiye dünyada bağcılık açısından en elverişli kuşakta yer almaktadır. Çeşit ve tip zenginliği sonucu oluşan bağcılık potansiyeli ile Türkiye dünya bağcılığında önemli bir yere sahiptir. Doğru cevap B'dir.