Yöresel Mutfaklar

Yanıt Açıklaması: Anadolu’da küçük veya büyük, bölgesel ya da geniş alana yayılmış çok sayıda topluluk ve devlet yaşamıştır. Bu süreçte sırasıyla yaşamış toplumlar şu şekildedir: Hattiler (MÖ 2500-630), Hititler (MÖ 2000-1200), Persler (MÖ 2000- MS 651), Firigyalar (MÖ 1200- MÖ 7. yüzyıl), Urartular (MÖ 900-600), Lidyalılar (MÖ 700-547), Romalılar (MÖ 1. yüzyıl - MS 476), Bizanslılar (MS 395-1453), Osmanlı ve Türkiye. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Anavatanı Akdeniz olan beyaz ve kırmızı pancar, pazı, bamya; Hindistan kaynaklı patlıcan ve salatalık Akdeniz’de tüketilen sebzelerden sadece birkaçını oluşturmaktadır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kendine has birçok özelliği ile hiçbir mutfakta bulunmayan birçok lezzeti üretmiş olan Hatay mutfağında yaklaşık 600 çeşit yemek bulunmaktadır. UNESCO’nun yaratıcı şehirler ağı kapsamında “Gastronomi Şehri” unvanını alacak olan Hatay her geçen gün turizm açısından bir cazibe merkezi haline gelmekte ve turizm organizatörlerinin dikkatini çekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Litre başına 450 kalori ile oldukça yüksek bir kalori sağlayan kımız, %2-6 oranında alkolü ile fazla besleyici olmamakla birlikte ferahlatıcı ve açlığı giderici özelliği ile tercih edilmiştir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Ege mutfağı, genelde “yeşil mutfak” olarak tanımlanmaktadır. Ebegümeci, sarmaşık, ısırgan, cibez, turp otu, kenger, hindiba, şevket-i bostan, gelincik, labada, kuşotu, sinirotu, helvacık, radika, deniz börülcesi, kuşkonmaz, arapsaçı, marata, tarla çakısı, tarla çivisi, su teresi gibi bin bir çeşit ot, mutfakta bol miktarda kullanılmaktadır. Bu otlar, mutfaklarda mümkün olduğunca az pişirilerek, hem renkleri hem de vitaminleri korunmakta, üzerlerine limon suyu ve zeytinyağı eklenerek sofralara getirilmektedir. Karadeniz’de hamsi, Güneydoğu Anadolu’da kebap neyi ifade ediyorsa, Ege’de de zeytinyağı onu ifade etmektedir. Etli yemekler, sebzeler, pilav, dolmalar, tamamen zeytinyağlı olarak pişirilmektedir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Balıkesir yöresinde hayvancılığın gelişmiş olması, hayvansal ürünlerin tüm sofralarda görülmesini sağlamıştır. Hayvansal gıdalarda özellikle Manyas, Gönen ve Susurluk ilçeleri tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bursa dendiğinde akla gelen lezzetler, İskender kebabı, kestane şekeri, tahinli pide, cantık, cevizli lokum, pideli köfte, Kemalpaşa tatlısı, İnegöl köfte, süt helvası, Mihalıçb peyniri, çardak kebabı, damat paçası, gerdanlı akıtma, çullama, sakızlı kebap, sazan dolması, kul aşı, hamur bamyası, pilimen çorbası, şipsi, çıngıllı mantı, kartalaç, köbete, cimcik hamuru, bezelye kavurması, lalezar, kavata, soğan karıştırması, yumurtalı patlıcan ve ayva galyasıdır. Doğru seçenek A' dır.

Yanıt Açıklaması: Bunların yanı sıra Trakya mutfağı ve özellikle Tekirdağ’da, yaprak sarma, çeneçarpan çorbası, cıllık, elbasan tava, gülbarak böreği, höşmerim bilinen ve sıklıkla tüketilen tatlardır. Hatta Tekirdağ ile aralarında husumet oluşturan bir peynir helvası da vardır. Tarihi çok eskilere dayanan bir lezzet olan peynir helvasının bir türünü Balıkesir’de de höşmerim adıyla görülmektedir. Doğru seçenek D' dir.

Yanıt Açıklaması: Erzincan’da yemek kültürü zenginliğinin yanında geçmişten günümüze kullanılan araç gereçleri ile de ünlüdür. Üsküre (çorba tası), teşt (leğen), debbe (kulplu armudi şeklinde, apakları bakır kap), tandır (ekmek yapmak için toprağa gömülü, altı sahip demir çubuk), iliştir (süzgeç), egiş (ekmeği tandırdan ayırmaya yarayan, bir ucu yassı diğer ucu tandır ateşini karıştırmaya ve ekmeği delip almaya yarayan ince kıvrımlı 1m uzunluğunda demir yuvarlak yastık), helki (kova), el işi (20-30 cm boyunda, eğişin fonksiyonuna sahip demir çubuk), taş soku (taştan yapılmış dibek), zavrak (ağzı kapalı, büyük bakır kazan), rapata (tandır ekmeği pişirmede kullanılan uzun ve oval yastık), dastar (üzerinde tandır ekmeği hamurunun konduğu büyük ebatlarda kalın bez parçası) gibi araç gereçleri günümüzde hâlâ kullanılmaktadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğu Anadolu Bölgesi’nde arpa, buğday, tütün, pamuk ve şekerpancarı yetişmektedir. Arpa, tarımı en fazla yapılan üründür. Arpa ekilmesinin en önemli nedenleri arasında düşük sıcaklığa dayanıklı olması, hayvan yemi olarak kullanılabilmesi, kısa süre içinde hasat edilebilmesi ve buğdayın yetiştirilemediği bölgelerde kolayca yetiştirilebilmesidir. Arpa Kuzeydoğu Anadolu platolarında yetiştirilir.

Yanıt Açıklaması: Eskişehir mutfağında beslenmenin temelini, buğdaydan elde edilen ürünler oluşturmaktadır. Hamur işleri açısından zengin bir yemek kültürüne sahip Eskişehir, çibörek, gözleme ve bükmesi ile ünlüdür. Eskişehir mutfağında ebegümeci, kuzukulağı, madımak gibi otlar, zeytinyağı ile pişirildiği gibi etli yemeklere lezzet verilmesi için de kullanılmaktadır. Doğru cevap E şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Buğday: İlk yetişme döneminde (ilkbaharda) yağış ister. Olgunlaşma ve hasat döneminde kuraklık gerekir. Bu özelliğinden dolayı Karadeniz kıyılarında tarımı yapılamaz. Ayrıca düşük sıcaklıklardan dolayı Doğu Anadolu Bölgesi’nin yüksek yerlerinde tarımı yapılamaz. Bunların dışında bütün bölgelerimizde tarımı yapılabilir. Buğday üretimi iklimdeki karasızlıktan dolayı bazı yıllar artarken, bazı yıllar düşer. Üretimin en fazla olduğu bölgemiz İç Anadolu Bölgesi’dir. İç Anadolu Bölgesi’nin Türkiye’deki buğday üretimindeki payı %34’e yükselmiştir. İç Anadolu Bölgesi’nde ekmeklik buğday 5,43 milyon ton ve makarnalık buğday 760 milyon ton üretilmektedir (Türkiye Un Sanayicileri Federasyonu; 2013 yılı un sanayi sektör raporu).

Yanıt Açıklaması: Mutfağı yeşil mutfak olarak da bilinen bölge Ege Bölgesi'dir.Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Batırık Hazırlanışı Bulgur derin tepsiye konur ve ılık suyla ıslatılıp kapağı kapatılarak 20-25 dakika bekletilir. Soğan soyulup ince kıyılır. Yeşilsoğan ve maydanoz yıkanıp ayıklanır ve ince kıyılır. Domateslerin kabuğu soyulup küçük doğranır. Bulgura kuru soğan, salça, domates, kimyon ve kırmızı biber  katılarak yumuşayıncaya kadar yoğrulur. Tahin eklenip tekrar yoğrulur. Yeşil soğan, maydanoz, tuz, limon suyu eklenip karıştırılır. Avuç içinde, parmaklar arasında sıkarak köfte şekli verilir, marul (turşu veya domates salatasıyla da servis edilebilir) ile servis edilir

Yanıt Açıklaması: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nin en önemli yeraltı kaynağı petroldür. Bölgede sanayi gelişmemiştir. Sanayinin en fazla geliştiği il, Gaziantep’tir. İlde gıdadan tekstile çeşitli sanayi kuruluşları bulunmaktadır. Bölge genelinde geleneksel sanayi kollarının yanında çimento, gıda, dokuma, madeni eşya, tarım aletleri gibi sanayi kuruluşları gelişmeye başlamıştır. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde hayvancılık önemli olup genelde küçükbaş hayvan beslenmektedir. Canlı hayvan ticaretinde koyun ilk sırayı almaktadır. Bölgenin ve Türkiye’nin en iyi atları, Şanlıurfa ilinde yetiştirilmektedir. Tiftik keçisi, Siirt ve Mardin çevresinde beslenmektedir. Keçi yününden yapılan Siirt battaniyesi de turizmde pazarlanabilecek ürünlerden birini oluşturmaktadır. Şanlıurfa, Siverek ve Diyarbakır’ın yemeklik tereyağları Türkiye çapında ün kazanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Özellikle yaşanılan bölgenin iklimi ve elde edilen tarımsal ürünler, o bölgenin mutfak kültürünü ve çeşit zenginliğini şekillendirmiş ve bulunduğu yörenin özelliklerini yansıtan ve yalnızca yöreye has olan yemekler bütünü olarak tanımlanan “yöresel mutfak” kavramını ortaya çıkarmıştır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: Nohut: İlk yetişme döneminde yağış, hasat döneminde ise kuraklık gerekmektedir. Türkiye iklim şartları genelde nohut tarımına elverişlidir. Nohuttun en fazla tarımı İç Anadolu Bölgesi’nde yapılmaktadır. Ç avdar: Serin yayla iklimi ister. En çok yem sanayisinde kullanılır. En fazla tarımı İç Anadolu Bölgesi’nde gelişmiştir. Yeşil mercimek: Üretimi daha çok İç Anadolu Bölgesi’nde yapılmakta olup üretimin %51’i sırasıyla Yozgat, Çorum ve Ankara’da yapılmaktadır. Arpa: Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu’nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. Üretim en fazla İç Anadolu Bölgesi’nde gerçekleşir. S eker pancarı : Belirli iklim ve toprak isteği yoktur. Sulama imkânı olan her yerde tarımı yapılabilir. Üretimde birinci İç Anadolu Bölgesi’dir.

Yanıt Açıklaması: 2012 yılında yapılan nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 5.906.680 kişidir. Nüfus bakımından en büyük ili Van’dır.

Yanıt Açıklaması: Erzurum’da lor dolması, kadayıf dolması, özel yapılmış su böreği, ayran aşı ve cağ kebabı mutfağın baş yemekleridir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Erzurum, yemek kültürünün çok zengin olduğu bir ilimizdir. Erzurum mutfağını farklı kılan özelliklerin başında coğrafi yönden İpek yolu üzerinde bir kavşak oluşunun ve başta Osmanlı Devleti olmak üzere pek çok medeniyete ev sahipliği yapmasının çok büyük bir önemi bulunmaktadır. Erzurum Avrupa’ya, Karadeniz’e, İran’a, Rusya’ya uzanan yolların kesişme noktasında bulunmaktadır. Doğru cevap A'dır.