Yöresel Mutfaklar

Yanıt Açıklaması: Afyonkarahisar mutfağının en önemli özelliği haşhaşın bol miktarda kullanılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Ülkemizde Rize basta olmak üzere Trabzon, Giresun ve Artvin illerinde uygun alanlarda çay tarımı yapılır. Çay bahçelerinde çay yaprağı toplama mevsimi Nisan ayında başlar ve Ekim kasım aylarına kadar devam eder. Hasat mevsimi başladığında toplanan çay yaprakları, çay işleyen fabrika ve atölyelere hızlı bir şekilde ulaştırılır, gecikme olursa çay yaprakları bozulur ve kullanılamaz hâle gelir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Mutfak malzemelerinin isimleri ve illere göre farklılıklarından bazıları şöyledir. Arağan-Tava-Kütahya ve yöresi; Arızma-Küçük sahan, Afyonkarahisar; Badres-Testi, Manisa;  Böndü-Küçük su testisi, Akhisar, Manisa; Büldük-Çömlek, İzmir; Kangay-Kazan, Aydın. Dolayısıyla doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İzmir, Muğla ve Aydın olmak üzere sahil kesimlerinde deniz ürünleri tüketimi iç kesimlere göre daha fazladır. Bu nedenle yiyecek ve içecek kültüründe önemli bir yer edinmiştir. Özellikle levrek, çipura, mercan, mezgit, barbun, lagos, kefal gibi ekonomik değeri yüksek balıkların ve kalamar, karides, midye gibi deniz ürünlerinin mutfağını süslediği Ege kıyıları deniz ürünleri açısından yeme kültürünü de önemli ölçüde etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Kavun çekirdeklerinin havanda ezilmesi ya da blenderda çekilmesi sonucunda çıkan öze verilen isimdir. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Amasra (Bartın), ekşi maya, mısır, arpa ve buğday unuyla hazırlanan çöven ekmeği ile ünlüdür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Çorbaların özellikle soğuk kış günlerinde tercih edildiği görülmekle birlikte en çok tüketilen çorba Ege Bölgesi’nin bir geleneği olan tarhana çorbasıdır. Tarhana çorbası yaz aylarında kışlık yiyecek olarak hazırlanmakta ve Ege Bölgesi’nde yörelere göre içeriğinde farklılıklar görülmektedir. Bu farklılıklara örnek olarak Kütahya ve yöresinde kızılcıklı tarhana yapılırken, Afyonkarahisar usulü tarhana çorbası kıymalı, Denizli’de börülceli Uşak’ta ise nohutlu yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Diş Buğdayı: Bebeğin ilk dişi çıktığında buğday ve nohut kaynatılıp ceviz, haşhaş vb. ile birlikte tüketilen; Adana, Antakya, Osmaniye ve İçel’de “hedik”, Burdur’da “diş dirgiti”, Isparta’da “gölle” denilen diş buğdayı yapılır.

Yanıt Açıklaması: Ağaçtan yapılan mutfak araç ve gereçler ambar, kova ve çeşitli kaplar (külek, mahra), sandıklar (şire sandığı vb.), havanlar (dibek vb.), çeşitli kaşıklar ve oklavalar, et kütüğü, kile, kerebiç kalıbı, susak, tel dolap, domates ezeceği gibi araç gereçlerdir. Topraktan yapılan araç-gereçler ise çeşitli ebatlarda küpler (carralar, su küpleri, salça küpleri, peynir küpleri), testiler, dolma taşları, güveç kapları örnek verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Süzme yoğurt üçgen şekli verilerek kurutulur, buna “keş” denir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Antakya’da süt ürünlerinden; keçi sütünden tuzlu yoğurt, keçi peyniri, testi peyniri ve çökeleği, ezme ve burma peynir, sürk (çökelek)- küflü sürk; yaprak ve kırma yeşil zeytin salamurası, çeşitli turşular; nar, sumak ve koruk ekşileri yapılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marmara Bölgesi’nde coğrafi özelliklerde yaşanan çeşitlilik yemek kültürüne de yansımıştır. Akdeniz ikliminin etkili olduğu alanlarda yetiştirilen zeytin, bölgede zeytinyağı üretiminde önemli rol oynamaktadır. Edremit Körfezi Bölgesi zeytinyağı ve Ayvalık zeytinyağı, uluslararası yarışmalarda ödül almış, bölgenin coğrafi işareti olan ürünlerindendir. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu tatlının yapımında, tel kadayıf, tuzsuz peynir, antep fıstıpı, limon, tereyağı, şeker ve su kullanılır.

Yanıt Açıklaması: Kuymak bir iki malzeme ile yapılan sade bir yemek olmasına karşın son derece lezzetli bir yemektir. Bazı yörelerde kuymak (Trabzon, Giresun), bazılarında da mıhlama (Rize, Ordu, Artvin) olarak adlandırılır. Ana malzemeleri, tereyağı, mısır unu, su ve peynirdir. Peynir yörelere göre çeşitlilik gösterebilmektedir. Genellikle bakır tavada pişirilir ve sıcak olarak servis edilir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Aydın ve çevresinde tarım bölgenin önemli gelir kaynaklarındandır. Aydın, Türkiye’nin incir üretiminde ilk sırada yer alırken zeytin ve pamuk üretiminde ikinci sırada yer almaktadır. Doğru seçenek E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yunan işgalinden sonra Yunanistan’a geri dönmek zorunda kalan Rumlar Türk yemeklerinden imambayıldı (melinzales imam bayildi), köfte (keftedes), patates yahni (badades yahni), musakka gibi yemekleri kendi yemek kültürlerine eklemişlerdir. Musevi kökenli Osmanlı tebasının da İzmir mutfağına katkıları oldukça yoğundur. Öne çıkan lezzetlerin başında özellikle İzmir’e mal olmuş boyoz ve serinletici bir içecek olan sübye gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Güneydoğu Anadolu Projesi (GAP), Gaziantep, Mardin, Adıyaman, Şanlıurfa, Diyarbakır, Batman ve Şırnak illerini kapsamaktadır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Firik, buğdayın yeşilken toplanıp ateşte kabuklarıyla ütülmesi/tütsülenmesinden sonra öğütülmesiyle elde edilen bulgurdur.

Yanıt Açıklaması: Ege mutfak kültürü incelediğinde ilk akla gelen zeytin, zeytinyağı ve zeytinyağlı yemeklerdir. Zeytin Tanrıça Atena’nın insanlığa bir armağanı olarak betimlenirken, Hitit, Mısır gibi birçok kültürde kutsal olarak adlandırılmış, barışın ve iyiliğin simgedi olarak kabul edilmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Akdeniz Bölgesinde yetiştirilen kuru baklagillerle genellikle çorba, pilav, sulu yemekler ve salata yapılmaktadır. Bunlardan bazıları fasulye ile piyaz (Antalya), vartavit, bartavit ve barbunyalı içli köfte (Adana), mercimek ile çorba, pilav, köfte gibi yemeklerdir.