Yöresel Mutfaklar

Yanıt Açıklaması: Ege ve Akdeniz Bölgesi’nde sebze ve meyve, Doğu Anadolu Bölgesi’nde et ve süt ürünleri,  İç Anadolu Bölgesi’nde özellikle buğday kullanımına dayalı hamur işleri, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde ise kırmızı mercimek.

Yanıt Açıklaması: Halofit bitkilerin ortak özellikleri Tuz gölü çevresinde tuz oranının oldukça fazla olduğu topraklarda ise halofit bitkiler yaygındır. Tuz gölü çevresinde tuz oranının oldukça fazla olduğu topraklarda ise halofit bitkiler yaygındır.

Yanıt Açıklaması: Kavut; taze kavrulmuş buğdayın çekilip öğütülerek tereyağında kavrulup bulamaç haline getirilmesiyle hazırlanır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Doğu Anadolu Bölgesi’nde öğünler diğer bölgelerle benzer özellikler göstermekle birlikte kahvaltı kültürü diğer öğünlere göre daha fazla öne çıkmaktadır. Erzincan, Erzurum, Elazığ ve Van kahvaltıları diğer illerden farklılık göstermektedir. Van kahvaltısını diğer kahvaltılardan ayıran en önemli özelliği yiyeceklerin tamamen doğal ve yerel yiyeceklerden oluşmasıdır. Kahvaltı sofrası; otlu peynir, hakiki Van balı, yoğurt kaymağı, süt kaymağı, yayık tereyağı, cacık, otlu peynir, örme peynir, beyaz peynir, kavurmalı-sucuklu yumurta, zeytin, murtuğa, kavut, gencirütten meydana gelmektedir. Van’daki kahvaltı salonlarında taş fırınlarda pişirilen lavaş ekmeği ve Van çöreğinin yanında semaver çayı ikram edilmektedir. Yöredeki otlarla beslenen keçi ve koyun sütü de semaver çayının yanında alternatifler arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Buna göre; en yüksek meyve tüketimi Ege Bölgesi’nde, en yüksek balık tüketimi Karadeniz Bölgesi’nde, en düşük balık tüketimi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yoğurt tüketimi süt tüketiminden daha fazladır. Kümes hayvanı tüketimi sadece Ege Bölgesi’nde koyun ve kuzu eti tüketiminden fazladır. İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde kümes hayvanı tüketimi ve balık tüketimi yüzdeleri eşittir. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde sıcak içecekler (özellikle çay) kola tüketiminden daha fazladır. Bütün bölgelerde meyve suyu tüketimi sıcak içecek tüketiminin daha altındadır.

Yanıt Açıklaması: Çörek üleşme (Kırıkkale/ Keskin/ Dağsolaklısı Köyü): Ramazan ve Kurban Bayramlarının bir gün öncesinde, arife günü, Kırıkkale köylerinde, kuşluk vakti bütün çocuklar genişçe bir alanda toplanır. Çocuklar önlerine tabaklarını sıralarlar. Köydeki kadınlar “çörek üleşme” diye tabir ettikleri hediyeleri hazırlarlar. Genelde bu hediyeler çörek olur. Köydeki çocuklara yetecek sayıda yapılan çörekler ya da diğer yiyecekler, tepsiler ile meydana getirilir. Çocuklara paylaştırılır

Yanıt Açıklaması: Doğu Anadolu Bölgesi kendi içinde dört bölüme ayrılmıştır. • Erzurum-Kars Bölümü • Yukarı Fırat Bölümü • Yukarı Murat-Van Bölümü • Hakkâri Bölümü Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: 40.838 kilometre karelik yüz ölçümüyle Konya ili İç Anadolu'nun en büyük ilini oluşturmaktadır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Alevi, Boşnak, Çerkez, Kürt, Manav, Muhacir, Pomak, Tatar, Türkmen, Yörük gibi pek çok topluluğa ev sahipliği yapan Eskişehir ili, bu kültürel çeşitlilik ile gastronomik miras açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Eskişehir mutfağına ait yöresel yemeklere; pita, ekmek uğması, bamya çorbası, düğü çorbası, arabaşı çorbası, toyga çorbası, göceli tarhana, bıt-bıtı çorbası, tutmaç çorbası, yufkalı büryan, göbete, kaşık börek, cantık, haluja, harşıl, acı-gıcı, pasa, bozan kavurma, kuzu sorpa örnek verilebilir. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Trakya’da meşhur olan Tekirdağ köftesi Hayrabolu Alacaoğlu köyünden Tekirdağ’a gelen kebapçı Hüseyin Ağa’nın alamet-i farikasıdır. Kömür ateşinde pişirilen ve orta yağlı parça ete bayat ekmek, soğan, sarımsak, baharat ilave edilerek yapılır.

Yanıt Açıklaması: Trakya bölgesinde bir dönem sıkça tüketilen ancak günümüzde rastlanamayan bir içecek ürünü de “pelte şarabı”dır. Pelte şarabı, sofralık şarapların kaynatılıp çektirilmeleriyle hazırlanan peltelerin saklanarak, tüketilecekleri zaman yine suda çözündürülmeleriyle hazırlanan bir tür içecek maddesidir. Yıllanmaya uygun olmayan şarap türleri, bozulmamaları için kaynatılıp jöle hâline getirilerek ve uzun süre saklanmıştır. Daha sonra bu pelteler bire iki, bire üç ve bire dört oranında su katılarak tüketilmiştir. Özellikle Edirne, Tekirdağ ve Kırklareli bölgesinde eski dönemlerde faaliyet gösteren pelte şarapçıları sadece şarap servisi yapmış, yiyecekler restorana gelenler tarafından getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Marmara Bölgesi, Türkiye coğrafyasının pek çok yerinden ve hatta dünyanın birtakım yerlerinden gelen göçmenlerin beraberlerinde getirdikleri mutfak kültürlerini yaşattığı bölgelerimizdendir. Bu mutfak kültürü, daha çok bölgenin coğrafi konumunun ve ticaret yolları üzerinde oluşunun avantajlarını kullanarak oldukça fazla sayıda yemek çeşidine sahip olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Tekirdağ’da sütten yapılan çeneçarpan çorbası, kabak çorbası, salatalarda patlıcandan yapılan papaz mancası, kereviz salatası, sardalya salatası ve yaz sebzelerinden yapılan tolçka yenilmekte­dir.

Yanıt Açıklaması: Doğumlarda, sünnetlerde, anmalarda ve ölümlerde geleneksel olarak yenen yemekler­de pek çok usul ve ürün olmakla birlikte et kavurma, pirinç pilavı, zerde tatlısı ve ayran vazgeçilmez bir menü gibi kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Nüfus yoğunluğu en az olan bölgedir. 2012 yılında yapılan nüfus sayımına göre bölgenin nüfusu 5.906.680 kişidir. Nüfus bakımından en büyük ili Van, yüz ölçümü bakımından en büyük ili ise Erzurum’dur.

Yanıt Açıklaması: Kendine has birçok özelliği ile hiçbir mutfakta bulunmayan birçok lezzeti üretmiş olan Hatay mutfağında yaklaşık 600 çeşit yemek bulunmaktadır. UNESCO’nun yaratıcı şehirler ağı kapsamında “Gastronomi Şehri” unvanını alacak olan Hatay her geçen gün turizm açısından bir cazibe merkezi haline gelmekte ve turizm organizatörlerinin dikkatini çekmektedir. Yörede yemek kültürünü çevresel koşullar, sosyokültürel yapı, ekonomi ve dinsel inanışlar şekillendirmektedir. Hatay mutfağında; yoğurt aşı çorbası, kaytaz böreği, ıspanaklı börek, semirsek, humus, zahter, abugannus, tepsi kebabı ve künefe yöreye özgü sadece birkaç yemek çeşidini oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Marmara Bölgesinin Akdeniz ikliminin etkili olduğu alanlarında yetiştirilen zeytin, bölgede zeytinyağı üretiminde önemli rol oynamaktadır. Edremit Körfezi Bölgesi zeytinyağı ve Ayvalık zeytinyağı, uluslararası yarışmalarda ödül almış, bölgenin coğrafi işareti olan ürünlerindendir.

Yanıt Açıklaması: Ulusal Gıda ve Beslenme Stratejisi Çalışma Grubu (Devlet Planlama Teşkilatı, 2003) tarafından oluşturulan rapora göre Türkiye’de bölgelere göre besin tüketim durumunda farklılıklar görülmektedir. Buna göre; en yüksek meyve tüketimi Ege Bölgesi’nde, en yüksek balık tüketimi Karadeniz Bölgesi’nde, en düşük balık tüketimi Güneydoğu Anadolu Bölgesi’ndedir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yoğurt tüketimi süt tüketiminden daha fazladır. Kümes hayvanı tüketimi sadece Ege Bölgesi’nde koyun ve kuzu eti tüketiminden fazladır. İç Anadolu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde kümes hayvanı tüketimi ve balık tüketimi yüzdeleri eşittir. Güneydoğu ve Doğu Anadolu Bölgeleri’nde sıcak içecekler (özellikle çay) kola tüketiminden daha fazladır. Bütün bölgelerde meyve suyu tüketimi sıcak içecek tüketiminin daha altındadır (Ertaş ve Karadağ, 2013).

Yanıt Açıklaması: Bitlis’in Büryan kebabı yörenin ünlü yemeğidir. Oğlak etinden yapılan bu yemek ancak yaz aylarında yenilmektedir. Ayrıca Hizan fındığı, Adilcevaz cevizi, Mutki kara kovan balı ve küp peyniri tadılması gereken yöresel lezzetlerdendir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Arpa: Soğuğa ve sıcağa dayanıklıdır. Bundan dolayı buğdayın yetişebildiği her yerde yetişir. Ayrıca düşük sıcaklıktan dolayı buğdayın yetişemediği Doğu Anadolu’nun yüksek yerlerinde de tarımı yapılabilir. Üretim en fazla İç Anadolu Bölgesi’nde gerçekleşir.