Türk Mutfak Kültürü

Yanıt Açıklaması: Aslı rahatu^’l-hulku^m yani boğaz rahatı olan lokum, Osmanlı şekerlemelerinin geç örneklerinden olsa da tüm dünyada tanınan ve sevilen bir şekerleme çeşididir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlığın yerleşik hayata geçmesinden sonra buğday ya da darı, arpa gibi tahıllardan çeşitli yöntemlerle fermente içkiler yapıldığı görülmektedir. Boza bunlardan biridir. Kımız kısrak sütünün belli oranda maya ile deri tulumlarda karıştırılıp, çalkalanarak fermente edilmesi yoluyla elde edilen ve alkol içeren bir içkidir. Ayran arağası yani rakısı yapmak için ayran bir tulum içerisinde bekletilir. Ayranın fermente edilen hali çok yaygın olarak tüketilmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı dönemi kaynaklarında özelikle tarifler “sanat-ı tabhı”, yani pişirme sanatı gibi ifadelerle başlamaktadır. Bu ifadenin yer alması o dönemde mesleğin ne derece değerli olduğunu gözler önüne sermektedir. tabh Arapça, pişirme anlamındadır. Yemek, Mutfak, Pasta, Yazma tabh kelimesinin anlamı değildir.

Yanıt Açıklaması: Sadeyağ: Klarifiye tereyağı. Ateş U¨zerinde eritilerek tortusu alınmış ve saf yağ haline dönmüş tereyağı

Yanıt Açıklaması: Çay kültürünün batıda başlangıcı on yedinci yüzyıldadır, çayı Ruslara tanıtan Tatar tacirler sayesinde çay içmeyi ve ticaretini öğrenen Ruslar çayın en büyük tüketicilerinden biri hâline gelirken aynı zamanda aynı coğrafyada yaşayan Türklerin çay tüketmesinde de etkili olmuşlardır. Çay, Osmanlı topraklarına, göçlerin ve Orta Asyalı Türklerin etkisiyle girmiştir. Doğu ve Güneydoğu Anadolu’dan başlayarak bu göçlerin etkisi bölge insanının çay tüketme alışkanlıklarında da gözlemlenir. Örneğin Kafkasya’dan büyük göç alan Amasya halkının çaya düşkünlüğü ve özel semaverler kullanmaları bu göçlere dayandırılmaktadır. İstanbul’a çay içmeyi Kırımdan gelen Tatarların ve Buharalıların öğrettiği ve çayın ticaretini yaparak yaygınlaştırdıkları iddia edilir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk mutfak kültüründe aşçı esnafı ile ilgili bilgilerden I. ve III. maddedeki bilgiler yanlış olduğu için doğru cevap C'dir. I. maddede aşçı dükkanlarının hali vakti yerinde olmayan halkın büyük kısmını doyurduğu II. maddede aşçı dükkanları giderek azalmıştı şeklinde verilmeydi. I. Aşçı dükkanları hâli vakti yerinde olmayan halkın büyük bir kısmını doyururdu. II. Yemekler porsiyon olarak değil tartılarak satılıyordu. III. 1908’den sonra aşçı dükkânları değişikliğe uğramıştı ve sayıları giderek azalmıştı. IV. 19. yüzyılın sonunda Hacı Abdullah, Konyalı, Pandeli, Yanyalı Fehmi, gibi lokantalar açılmıştı. V. Pera’da Alman, Fransız, İtalyan tipi lokantalar Osmanlı’nın son dönemlerinde açılmıştı.

Yanıt Açıklaması: Çiğ etin çeşitli baharatlar ve tuzla kurutulmasıyla yapılan pastırma, Orta Asya’dan bize kalan yiyecekler arasındadır.

Yanıt Açıklaması: Tarhana çorbası, Türk kültürünün önemli kahramanlarından Keloğlan masallarında ya da Keloğlan’ı konu alan filmlerde de geçmekte; o dönemlerde halk tarafından çok bilindiği fakat sarayda bilinmediği vurgulanmakta ayrıca hastalıkları iyileştirici etkisi olan bir çorba olarak gösterilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Müselles, üzüm sıkılarak elde edilen üzüm suyunun üçte ikisi kaynatıldıktan sonra elde edilen içeceğin adıdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kahve; Orta Avrupa, Fransa ve İngiltere’ye yayıldıktan sonra ticari bir malzeme olarak daha değerli ha^le gelir. Zamanla Fransız ve İngiliz kolonilerinde kahve ekimi yapılmaya başlanır ve böylece Amerika kıtasına kadar ulaşan kahve tüm dünyaya yayılmış olur. 19. yüzyıl ortalarında, kahve bitkisinin ölümüne yol açan bir yaprak hastalığı, Brezilya dışında pek çok yerde kahve üretiminin durmasına neden olur. Bu da kahve üretiminde bir dünya devinin doğmasına neden olur.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyıl ortalarında, kahve bitkisinin ölümüne yol açan bir yaprak hastalığı, Brezilya dışında pek çok yerde kahve üretiminin durmasına neden olur. Bu da kahve üretiminde bir dünya devinin doğmasına neden olur.

Yanıt Açıklaması: Koltuk meyhaneleri. Ruhsatı olmayan, kaçak meyhanelere koltuk denilirdi. Gizli çalışırlar, güvendikleri kişilere hizmet verirlerdi. Meyhaneden başka iş için alınmış gedikle dükkânı açar, gece vakti olduğunda kepengi indirir, içki satardı. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kalya, Türk Selçuklu mutfağında yer alan kıyma, kabak ve patlıcandan yapılan bir sebze yemeğidir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Mısır, Suriye, Lübnan ve Ürdün’de yapılan kishk, Irak’ta kushuk, Yunanistan’da trahana, Macaristan ve Finlandiya’da tahonya/talkuna tarhanaya benzer ürünler arasındadır. Doğru yanıt C'dir.

Yanıt Açıklaması: Amerika kökenli bir tahıl olan mısır, yemek tarihi içerisinde yayılması ve adlandırılması bakımından ilginç bir üründür. Amerika’yı keşfeden kâşifler mısırı Avrupa’ya getirdiklerinde İspanya ve Portekiz’de ekseler de sadece hayvan yemi olarak kullanmışlardır. Kolomb’un kıtayı keşfinin üzerinden elli yıl geçmeden 1520-1530’larda bugünkü Mısır, Suriye ve Lübnan’ı kapsayan coğrafyada mısır ekimi yaygınlaşmıştır. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sözü edilen ürün veya ürünler baharatlardır.

Yanıt Açıklaması: Maddi bakımdan sosyal teması sağlayan ticaret, yabancı ticarete açık liman şehirleri, iki kültür arasında aracı grupların varlığı, sürgün ve göç, din değiştirme veya yabancı uzman istihdamı gibi şartlar ve faktörler kültür aktarımında son derece önemlidir. Osmanlı’da yaşanan kültür değişimlerinde kapitülasyonlar, Galata, İzmir, Selânik, Beyrut gibi liman şehirlerinde Batılı tüccar grupların yerleşmesi, Levanten’ler, aracı Rum, Yahudi ve Ermeniler ve nihayet mühtedîler belirleyici bir rol oynamışlardır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Elçi Gitme- Söz Kesme, Doğu Anadolu Bölgesi'nde görülen geçiş dönemlerinden bir tanesidir. Elçi, Anadolu’daki dünür karşılığıdır. Elçilik bir sanattır. Her kişinin elçilik yapamayacağı kanaatinin yaygın olduğu Kars’ta, bu iş için seçilenler köyün büyükleri sayılmış kişilerdir.

Yanıt Açıklaması: Salma yöntemiyle hazırlanan pilavlar;Pirincin kaynamakta olan yağlı ve tuzlu suya ilave edilmesi ile hazırlanır.

Yanıt Açıklaması: 1721’de Yirmisekiz Mehmed Çelebi’nin elçiliği sırasında verdiği davetler Paris’te Türk modasının yayılmasında önemli bir aşamadır. Elçi Mehmed Efendi’nin giydikleri, verdiği ziyafetlerde ikram ettikleri, misafirlerine sunduğu kahveler o kadar büyük bir etki yaratır ki tüm Paris sosyetesi onun misafiri olmak için can atar. Doğru yanıt B'dir.