Türk Mutfak Kültürü

Yanıt Açıklaması: Çanak, çömçe, kaşuk, tekne, tuzluk ve yasgaç (yasdıgaç) ve küplerdir.

Yanıt Açıklaması: Et, Orta Asya Türk topluluklarının gündelik hayatlarında, ziyafetlerde hatta savaşlar veya seferler sırasında tükettikleri başlıca gıda maddesiydi. At, koyun, kuzu, koç, keçi, erkeç, oğlak, sığır, deve, tavuk, ördek ve kaz Türklerin besledikleri evcil hayvanlardı. Evcil hayvanların bilhassa erkek olanları kesilirdi. Keçinin erkeği olan erkeç etinin faydalı ve şifalı olduğuna inanılırdı. Her ne kadar İslamiyet’in kabulü ile birlikte nispeten azalma olsa da at eti, koyun ile birlikte Orta Asya Türkleri arasında en fazla tüketilen et çeşidiydi. At eti yemek bazı topuluklarda bir çeşit sosyal statü göstergesi olarak da kabul ediliyordu. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Orta Asya Türk topluluklarının beslenme alışkanlıkları ete dayalı bir beslenme şeklidir.

Yanıt Açıklaması: Uygur hükümdarı Bögü Kağan’ın 763 yılında yayımladığı emirname ile ülkesinde et yemeyi yasaklamıştır.

Yanıt Açıklaması: Saraya zeytinyağı, susam yağı gibi yağlar da alınmakla birlikte, yemek yapımında bitkisel yağlar tercih edilmez, yemeklerin hemen tamamında, tereyağının eritilerek tortusu alınmış kısmı olan sadeyağ kullanılırdı. Doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Ekşili köfte çorba et ve sakatat çorbalarındandır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Alaturka-Alafranga Yemek Öğretimi Kitabı, Ekrem Muhittin Yeğen tarafından yazılmıştır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Yusuf Has Hacib, Kutadgu Bilig’de XI. yüzyılın ziyafet türleri olarak altı çeşit yemekten bahsederek bu ziyafetlere mutlaka gidilmesi gerektiğini açıkça ifade eder. Bu yemekler; küdenke aş (düğün yemeği), sünnet aşı (sünnet yemeği), ad aşı (ad-san alma yemeği), togum aşı (doğum yemeği), koldaş aşı (arkadaş yemeği), yoğ/yuğ aşı (ölü yemeği) idi.

Yanıt Açıklaması: Topkapı Sarayı’nın beslenmesini, Fatih döneminde kurulduğu tahmin edilen Matbah-ı Âmire Emâneti sağlamaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Saray mutfağındaki hamurlu tatlıların en önemlisi, kayıtlarda bazen rikak bazen de baklava olarak geçen rikak baklavasıydı. İftar ve bayram sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer alan bu baklava, ulufe ödemelerinin yapıldığı günde ve Ramazan ayının on beşinde Hırka-i Şerîf ziyaretinin ardından yeniçerilere de dağıtılmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Kayısı, I. Alâeddin Keykubat döneminde en fazla tüketilen meyvelerin başında geliyordu. İbn Battuta, Antalya ve Konya’yı ziyareti sırasında, yerli ahalinin “Kamareddin” adını verdiği çok nefis bir kayısıdan söz etmektedir. Adını I. Alâeddin Keykûbad döneminde Konya’da meyve bahçeleri kuran bir emirden alan bu kayısı türü, bilhassa Konya’da yetiştirilmekte ve buradan Mısır ve Suriye’ye ihraç edilmekteydi. Kayısı taze meyve olarak yenildiği gibi hoşaf yapımında da kullanılmaktaydı.Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Evcil hayvanların bilhassa erkek olanları kesilirdi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Türk kahvesini hem yurt içinde hem de yurt dışında pazarlayarak tanıtımına katkı sağlayan kişi Kuru Kahveci Mehmet Efendi olarak da bilinen Mehmet Efendi’dir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Orta Asya mutfağında süt kaynaklı bir diğer besin, günümüzde de sofraların vazgeçilmezi olan tereyağı idi. Yağ sadece bir besin maddesi değil aynı zamanda önemli bir gelir kaynağıydı.

Yanıt Açıklaması: Konuk boylar sofrada orunlarına yani mevkilerine göre oturur ve yemeklerini otur- dukları mevkiye göre ülüşürlerdi. Pişen kuzunun en değerli parçaları olan başı, döşü, sağrısı, uyluk eti sağ taraftakilerin hakkı olarak görülürken but, kalça ve kol, kürek kısımları sol tarafın payına düşen kısımlar olurdu.

Yanıt Açıklaması: Mutfağın tarihini araştırmak maddi kültür eşyası azlığı, üretilen maddelerin değişime uğraması veya yöresel isimlerle adlandırılması, genellikle net bir yemek tarifinin olmaması, yazılı kaynakların sınırlı olmaması gibi zorluklar içermektedir. Dolayısıyla D seçeneği yanlıştır.

Yanıt Açıklaması: Orta Asya Türkleri'nin göçebe yaşam tarzı nedeniyle tarıma daha az yönelmesiyle birlikte hayvancılık daha kolay ve yaygın olarak yapılmaktadır. Bu nedenle; Orta Asya Türk mutfağında et ve et yemekleri tüketimi daha fazladır.

Yanıt Açıklaması: Türk kültüründe selçi biçeği aşçı bıçağı olarak bilinmektedir. Sarnıç ise su kabı olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde tüketildiği bilinen bir diğer içecek sirkencubin idi. Sirkenin bal ile karıştırılması suretiyle elde edilen sirkencubin Mevlânâ’nın en beğendiği karışımlardan biriydi. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu ve Anadolu Beylikleri Dönemi'nde önemli günlerde halka şeker dağıtılmasına rağman, şeker daha ziyade saray çevrelerinde tüketilirdi. Halk ise bu ihtiyacı, bal, pekmez ve meyvelerle giderirdi.