Türk Mutfak Kültürü

Yanıt Açıklaması: Yavuklama, söz kesmedir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı' da yaşanan kültür değişimlerinde kapitülasyonlar, Galata, İzmir, Selanik, Beyrut gibi batılı şehirlere yerleşen Levantenler, Rum, Yahudi ve Ermeniler ve mühtediler belirleyici rol oynamıştır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Mutfak kültürünü oluşturan ürünlerin tespiti bakımından yararlanılan kaynaklar seyahatnamaler, resmi kayıtlar, edebiyat eserleri ve mektuplardır. Doğru cevap A' dır.

Yanıt Açıklaması: Padişaha özel üretilen şerbetlerin malzemeleri imparatorluğun çeşitli yerlerinden getirilir. Her yıl Mısır’dan gelen hummaz (kuzukulağı), reybas (ışgın), Yanbolu’dan gelen anberbaris (kadıntuzluğu) sıradan insanların tadamadığı şerbetlerdendir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Oğuz Türkleri, Orta Asya’da kendürük denilen ve yere yayılan deri yaygı üzerinde yemek yerlerdi. XI. yüzyılda bazı Türk boyları sofraya tergi diyorlardı. Bu sözcükten yola çıkarak sofra kurmaya tergi urmak; sofra kuruldu anlamında ise tergi uruldı denirdi. Sarayda hanlar için kurulan büyük ayaksız sofraya ise işküm denirdi. Bazı Türk boyları da tepsi (tewsi) kelimesini bugünkü gibi hem tepsi hem de sofra anlamında kullanırlardı

Yanıt Açıklaması: Pekmez çeşitli meyvelerden yapılabilmekte ancak en yaygın olan türü üzümden yapılanıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa’nın hem lezzet hem de ilaç olarak baharata olan talebi arttıkça Osmanlı, Venedik ve Ceneviz üçlüsüne varlarını yoklarını verir hâle geldiler. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İçeceklerle bağlantılı kahvehane, meyhane, çayhane gibi mekânlar, tarih boyunca gündelik hayatın içerisinde önemli bir yere sahip olmuşlardır. Bu özgün mekânlar mutfak kültürünün gündelik hayatın içindeki yansımaları olarak değerlendirilecektir. Bu nedenledir ki bunlar gündelik yaşam pratiklerindeki değişimlere duyarlıdırlar. Tarihsel süreç içerisinde siyasi, dinî ve toplumsal anlamda hem yoğun bir kabul hem de tepki ve dirençle yoğrulan bir süreçten geçmişlerdir. Günümüze oldukça keskin dönüşümler geçirerek gelen bu mekânların en önemli işlevi insanları bir araya getirmek ve iletişim kurmalarına aracılık etmekti. Gündelik hayatın ev, ibadethane, tekke, çarşı ile sınırlı olduğu 16. yüzyılda kahvehaneler yeni bir alternatif sosyal mekân olmuştur. Kahvehaneler ile dinî bir anlam taşımayan, herkesin gidebildiği, ucuz, sohbet alanları yaratılmıştır. On altıncı yüzyıla uzanan geçmişi ile kahvehaneler insanlara alkolsüz bir içeceğin etrafında toplanma imkânı tanıdığı için özellikle alkollü içkiyi yasaklayan İslam coğrafyasında çok yaygınlaşmıştır.  Meyhaneler ve bozahaneler ise alkol tüketilen ve Müslüman toplumda pek de hoş karşılanmayan eğlenceler sunan mekânlardır. Toplumun geçirdiği değişimlerle eş zamanlı gelişen bazı yenilikler çay ve çayhaneleri günlük yaşamın içine dâhil etmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlığın yerleşik hayatın avantajlarını keşfetmesinden itibaren buğday ya da darı, arpa gibi tahıllardan çeşitli yöntemlerle fermente içkiler yapıldığı görülmektedir. Bir tür hamur kullanılarak yapılan ve adına ugut denilen şaraptan da söz edilmektedir. Bu şarabın yapımında bazı tedavi edici bitkiler ve meyve püreleri ile arpa ununun karışımından oluşan bir hamur kullanıldığı, arpa ve buğday ezmesi ile karıştırılarak olgunlaştırıldığı anlatılır. Uzun bir yapım ve süzme sürecinden sonra elde edilen bir buğday içkisidir. Bekni-begni, buğday, darı, arpa gibi tahıllardan yapılan bir içkiden daha söz edilmekte bunun da bir çeşit boza olduğu düşünülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tarihsel süreç içersinde siyasi ve dini anlamda hem yoğun bir kabul hem de tepki ve dirençle yoğurulan bir süreçten geçmişlerdir. Günümüze oldukça keskin dönüşümler geç-irerek gelen bu mekânların en önemli -işlevi- insanları bir araya getirmek ve -ilet-işim kurmalarına aracılık etmekti. Gündelik hayatın ev, -ibadethane, tekke, çarsı -le sınırlı olduğu 16.yüzyılda kahvehaneler yeni bir alternatif sosyal mekân olmuştur. Kahvehaneler -le dinî bir anlam taşımayan, herkesin gidebildiği-, ucuz, sohbet alanları yaratılmıştır. On altıncı yüzyıla uzanan geçmişi ile kahvehaneler -insanlara alkolsüz bir -içeceğin etrafında toplanma -imkânı tanıdığı -için özellikle alkollü içkiyi- yasaklayan İslam coğrafyasında çok yaygınlaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu döneminde tatlı ihtiyacını gidermek için bazı macunlar da hazırlanmaktaydı. Tiryak bu macunlardan biri olup, gerek Yunus Emre’nin, gerekse Eflâkî’nin eserlerinde zikredilmiştir. Tiryak, bilhassa zehirlenmelere karşı kullanılan bir ilaçtı.Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: 1721’de Yirmisekiz Mehmed Çelebi’nin elçiliği sırasında verdiği davetler Paris’te Türk modasının yayılmasında önemli bir aşamadır.

Yanıt Açıklaması: Türk mutfağında zeytinyağlılar denildiğinde ilk akla gelen yemekler arasında asma yaprağı ve lahana sarmaları; biber, domates, enginar, patlıcan, pırasa ve midye dolmaları, ekşili pırasa, patlıcan, kabak; pilakiler; imambayıldı, zeytinyağlı enginar, bakla, fasulye, ıspanak, pırasa, kereviz yemekleri; mücver, patates, biber, enginar, havuç, kabak, karnabahar tavaları yer almaktadır. Kabaklısı da yapılmakla birlikte ismi söylendiğinde genellikle akla geleni patlıcan ile yapılanı olan imambayıldı, farklı ismi ile dikkat çeken ve lezzeti ile sevilip çok servis edilen zeytinyağlı sebze yemeklerinden biridir.

Yanıt Açıklaması: Tüm mutfak kültürü arastırmacılarının birleştiği nokta, Türklerin geleneksel geçim kaynağı olarak görülen hayvancılığın, bunun ürünü olan süt ve süt ürünlerinin mutfak kültürü bağlamında değerlendirilen en temel besin maddelerinden olduğudur.

Yanıt Açıklaması: Charles Perry ince ekmeğin yani yufkanın arasına malzemeler koyularak yapılan börek gibi yemeklerin Türk kökenli olduğunu ve bu tekniğin Orta Asya Türk kökenli olduğunu söyler. Göçebe Türklerin fırın kullanmadıkları için dolgun ekmek yapamadıkları, taşınabilir sac üzerinde pişirdikleri yufkaları ekmek olarak yedikleri bilinir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı döneminde, günümüzde meze sayılan çeşitli yiyecekler ve turşu tarifleri de salatalar içerisinde yer almaktadır. Örneğin, ıstakoz salatası, ıstakoz taratoru, kayabalığı taratoru, sardalye salatası gibi. Doğru cevap "E" seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İslam dünyasında çokça kullanılan, İspanya'nın Müslüman egemenliğinde kalmasından dolayı ortak bir baharat zevki oluştuğundan bu ülkede de çokça kullanılan baharat safrandır.

Yanıt Açıklaması: Sakatatların içerisinde çok bilinen ördek ciğeri (foie gras) dünyaca en pahalı sakatattır. Doğru cevap "E" seçeneğidir.