Türk Mutfak Kültürü

Yanıt Açıklaması: İstanbul’da restoran kültürünün gelişmesinde 1917 Bolşevik devrimi ardından İstanbul’a sığınan binlerce Rus göçmenlerin büyük etkisi olmuştur. Beyoğlu’nda açtıkları ve işlettikleri restoranlar aracılığıyla İstanbul yemek kültürü Rus esintili yemekler ve içki kültürü ile tanıştı. Böylelikle “borç çorbası”, “karski şaşlık”, “piliç Kievski”, “böfstronogof”, “piroşki” gibi yemekler zaman içinde Türk mutfağına girmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Rize’de çay ziraatının başlamasına paralel olarak 1940 sonrası Türkiye’de en yaygın tüketilen sıcak içecek haline gelmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yeğen’in kitabı 1960’lerden sonra Türk mutfağında kullanımı yaygınlaşan margarin ve salça gibi malzemeleri içermesi açısından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Orta Asya’da yetişen tarım ürünleri arasında darı, buğday, arpa, çavdar, yulaf ve pirinç isimleri sayılabilir. Bu ürünler içerisinde darı Hunlar devrinden beri bilinmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Mutfaklarda saray halkının yemekleri pişirilirken Helvaha^ne’de çeşitli tatlı türleri, reçeller, hoşaf ve şerbet türü içecekler, macunlar ve turşular ima^l ediliyordu. Doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Uygur Türkleri baklagillerin hemen hepsi için börülce kelimesini kullanıyorlardı.

Yanıt Açıklaması: 19. yüzyıl mutfağı kendi coğrafyasının ötesinde farklı coğrafyaların mutfaklarının da hayat bulduğu bir mutfak hâline dönüşür. Amerika menşeli olan domates, patates, sakız kabağı, yeşil fasulye, kırmızı ve yeşilbiber, mısır gibi sebzelerin mutfakta kullanımı ancak 19. yüzyılda yaygınlaşır.

Yanıt Açıklaması: Avrupa ve özellikle de Fransız mutfağının Osmanlı elit çevrelerinde özellikle yabancı misafirler ağırlanırken uygulanması, yine Tanzimat dönemi ve sonrası Osmanlı modernleşme hareketinin yarattığı bir sonuçtur. Özellikle Sultan II. Abdülhamid döneminde Avrupa ülkelerinde olduğu gibi ayrı bir oda ya da salonda, masada ve sandalyelerde oturarak ayrı tabak, çatal ve bıçakla yemek yenmeye başlanmıştır. Doğru cevap B' dir.

Yanıt Açıklaması: Sultan Has oda veya bahçede tek başına yemek yer; yemekte haşlanmış, fırında baharatlı veya kebap yapılmış koyun, çeşitli ızgara etler (koyun, kuşlar, güvercin vs.) en ünlüsü baklava olan tatlılar, muhallebi, sütlaç bulunur; yemekte su içilmez, bunun yerine yedikten sonra büyük bir kap hoşaf içilir.

Yanıt Açıklaması: Bilinen ilk dönemlerde Orta Asya’da dağınık şekilde yaşamışlardır ve göçebe yaşamdan dolayı hareketli bir yapıya sahip olmuşlardır. Geniş coğrafyaya yayılarak farklı milletlerle tanışmış ve kültürel alışverişte bulunmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: On gözden oluşan saray mutfaklarında  ilk mutfak sultana aitti. Padişah mutfağında tek kişilik ve çok çeşitli yemek hazırlanırdı. Serçini de denilen başaşçı 12 usta aşçı ile birlikte padişahın yemeğini hazırlardı. Serçini aynı zamanda padişahın sofrasında ve elçi kabullerinde Divan’da kullanılan porselen yemek takımlarından da sorumluydu. Padişahın mutfağını valide sultan ve padişahın kızları, padişahın kadınları, kapı ağası, divan-ı hümayun, enderundaki akhadımlar ve içoğlanlar, alt tabakadaki saray memurları, cariyeler ve hizmetçi kadınlar, divan-ı hümayuna hizmet verenler için çalışan mutfaklar izlerdi. Onuncu mutfak, çeşitli tatlı, reçel ve şerbetlerin hazırlandığı helvahane idi.

Yanıt Açıklaması: Yoğurt ve süt çorbaları: Akçorba, bozca çorba, ayran çorbası, düğün çorbası

Yanıt Açıklaması: Kız enstitülerinin Batı kimliğini yayarken Türk kimliğini oluşturup korumaları hedeflenmiştir. Amaç, Türk kızlarını ulusal değerlerle yetiştirmek ve onları ev işlerinde daha verimli hâle getirmektir. Cevap: B'dir. Diğer şıklarda bulunan ifadeler de kız enstitülerinin faaliyetleri arasındadır. Ancak ana hedef Türk kimliğini korumaktır.

Yanıt Açıklaması: 1950’ler sonrası ulaşım sektöründeki gelişmeler de Türk halkının beslenme alışkanlıklarında değişime etki etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Türk ülkelerinde farklı türlerde pek çok elmanın yetiştiği bilinmektedir. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Sütten elde edilen ürünler; tereyağ, yoğurt, kısrak sütünden kımız, peynir türleri, çökelek v.b. ürünlerdir. Bekmes pekmezin diğer adıdır. Doğru cevap E' dir.

Yanıt Açıklaması: D şıkkındaki pirinç değil, darı olması gerekmektedir. İklim şartlarına uygun bir besin olması sebebiyle darı, sonraki dönemlerde de Orta Asya bozkırlarının en temel besini olmayı sürdürmüştür. Dolayısıyla doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Üç çeşit temel yemeğin saray sofralarının vazgeçilmezleri arasında yer almaktadır. Bunlar; çorba, pilav ve et yemeğidir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: “Alafranga” yani Avrupai usulde masada, çatal ve bıçak eşliğinde yemek yeme şekli Sultan II. Mahmut (1808-1839) döneminde tanınmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı dönemi kaynaklarında da benzer ifadelerin yer alışı; özelikle tarierin “sanat-ı tabhı”, yani pişirme sanatı gibi ifadelerle başlıyor olması o dönemde mesleğin ne derece değerli olduğunu gözler önüne sermektedir