Gastronomi Tarihi

Yanıt Açıklaması: Saramna denilen ekmeklerin bir şişe dizilmesi ve aralarına pişirilmiş hayvan yağı konmasıyla yapılan şiş kebab çeşididir. Yukarıdaki örneklere bakılınca, bugün Orta Anadolu’da yaygın olan kebap türlerine benzeyen ve ekmek ya da lavaş arası yenen et ürünleri geleneğinin kökenlerinin ne kadar eskiye uzandığı da anlaşılmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Şeker kamışı bitkisinin M.Ö. 8000’de evcilleştirildiği bitki bilimciler tarafından ileri sürülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hititlerde şarap değişik büyü ritüellerinde susam yağı, sedir ağacı sakızı, bal gibi maddelerle karıştırılıp kullanılmaktaydı ayrıca değişik metinlerde isimleri geçen marnuwan, tawal, limma-, hapusˆtiya-, tariyalla-/teriyalla gibi içkilerin ne olduğu bilinmemekle birlikte değişik meyvelerden yapılmış şaraplar veya değişik şarap çeşitleri olabileceği akla gelmektedir. Hitit metinlerinde geçen şarap türlerinden bazıları şunlardır: GESˆTIN GIBIL (yeni, taze şarap), GESˆTIN LIBIR.RA (eski, yıllanmış şarap),GESˆTIN SA (kırmızı şarap), GESˆTIN LA´L (ballı şarap, tatlı şarap), GESˆTIN KASˆ (şarap ile bira kokteyli).

Yanıt Açıklaması: Hitit mutfak kültürü konusu temel olarak şu başlıklar altında incelenmektedir: hangi besin maddelerinin kullanıldığı (flora ve fauna), aşçılık mesleği, mutfak mimarisi, gıda hazırlama ve saklama yöntemleri Tahıla dayalı bir beslenmeye sahip olması, dönemin florası; aşçılık mesleğinde demografik olarak kadınların ağırlıkta olması, aşçılık mesleği; besin maddelerinin bozulmaması için kullanılan yöntemler, gıda saklama yöntemleri; şeker gereksinimini karşılamak için kullanılan besinler ise dönemin florası konularının kapsamındadır.

Yanıt Açıklaması: Bölge insanının su ürünleri hakkında oldukça bilgi sahibi olmasını deniz ve nehir balıkçılığının yaygın olması sağlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Hitit metinlerinde adı šeššar olan biranın yapımı üretimi bugün çoğunlukla çimlendirilmiş arpadan elde edilen maltın şerbetçi otu ile beraber mayalanması yoluyla yapılırken konu Hitit, Mısır, Mezopotamya gibi eski uygarlıklar olduğunda bu üretim biçimi değişmektedir. Öncelikle belirtilmesi gereken şerbetçi otunun (Humulus lupulus) bu dönemlerde bilinmiyor oluşudur. Ayrıca sadece arpa değil darı ve buğdaydan da bira üretilmekte ve bu üretim sırasında önce klasik yolla malt elde edilmekte daha sonra bu malt kavrularak ya da kurutularak çimlenmesi durdurulmaktaydı. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Mısır mutfak kültüründe kullanılmış olabilecek tarım ürünleri ile ilgili en önemli bilgilerse kazısı yapılan mezarlarda ortaya çıkarılan ve mezar içine sunu olarak bırakılan bitki, yemek ve meyvelerin kömürleşmiş kalıntılarıdır.

Yanıt Açıklaması: Romalılar MÖ 3 Yüzyılın sonuna doğru Yunan yiyeceklerini keşfettiklerine değinilmekte ve bundan öncesinde Romalıların”lapa yiyen barbarlar” olduğu ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Günümüz Fransız ve İtalyan mutfaklarına Orta Mezopotamya ve Romalılardan sonra geçtiği bilinen ve onlar için çiftlikler kurulan hayvan salyangozdur. Bu bilgiye bulunan salyangoz kabukları ve de okunan tabletlerden ulaşılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Çatalhöyük insanlarının hayvancılık konusundaki bilgilerine, yetiştirdikleri ve avladıkları hayvanlara göz atılacak olursa başta evcilleştirilmiş koyun, keçi ve köpeğin yerleşimin en erken evrelerinden itibaren bulunduğu saptamasını yapmak gerekir.

Yanıt Açıklaması: Standart olmayan aletler evresi, Çaytaşı aletler ve el baltaları, Olduvan ve Acheul, Alt Paleolitik, Autrolupithecus apharensis, Homo habilis, Homo Erectus gibi gelişimler Besin Derleme Evresi’nin 1. Alt evresinde gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sümerlerin Güney Mezopotamya’ya yerleştikten sonra oluşturdukları yapay tepecikler şeklindeki tapınaklara “ziggurat” adı verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Soya fasulyesinin Batı’ya ulaşması en erken 17. yüzyıla kadar gidebilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tahmin edileceği üzere; tîbbi çözümler için de gıda ve beslenme alışkanlıkları akla gelen ilk çözüm olmaktaydı. Tarihi kaynaklara göre; dönemin hekimleri; ana maddeleri bitkisel, hayvansal ve madensel kaynaklar olan ilaçları tedavi amaçlı kullanmaktaydı. Gözde mineraller; tuz ve güherçile iken hayvansal maddelerden en çok süt, yılan derisi ve kaplumbağa kabuğu kullanılmaktaydı. İlaçların çoğunun kaynağı ise; bitkiler dünyasındandı. Özellikle; hıyarşembe, mersin, şeytantersi ve kekik gibi bitkiler ile söğüt, armut, köknar, incir ve hurma gibi ağaçların meyveleri kullanılmaktaydı. İlaçlar sıklıkla; bitki tohumu, kökü, dalı, kabuğu veya zamkından hazırlanmaktaydı. Dıştan sürmek için merhem ve süzülmüş sıvılar, içmek için de sıvı ilaçlar kullanılmaktaydı. Bir ya da birkaç otun dövülmesiyle oluşan toza dönemin popüler içkilerinden birisi olan “kuşuma şarabı”nın eklenmesi ve bunlara da reçine ve sedir yağı dökülmesi suretiyle merhem hazırlanmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: I, II ve III. buluşun hepsi birden tarih öncesi insanların yemek tüketimlerini ve yeme-içme kültürünü doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen buluşlardır.

Yanıt Açıklaması: Uzak Doğu mutfak kültürü içine eklenecek ve çoğu zaman diğer mutfaklar olarak adları çok da zikredilmeyen diğer mutfaklar da vardır. Bu tür mutfakların ortaya çıktığı yer Çinhindi denilen ve Çin’in güneyinde yer alan yarımada üzerinde yaşayan halklara ait mutfaklardır. Bir diğer deyişle Vietnam, Kamboçya, Tayland, Myanmar (Birmanya) gibi ülkelerin mutfaklarını da Uzak Doğu mutfak kültürü içinde anmak gereklidir. Ancak yine de bu mutfakların özellikle Güney Çin’de gelişen ve baskın biçimde bütün Uzak Doğu’yu etkileyen mutfaktan oldukça esinlendiklerini söylemek olasıdır. Bununla birlikte elbette bu mutfaklarda üretilen ve genelde yerel ürünlere dayanan değişik yemeklerin olduğu da bir gerçektir.

Yanıt Açıklaması: Ekosistem ise biyotik ve abiyotik faktörlerden oluşmaktadır. Abiyotik faktörler, toprak ya da coğrafya veya ekosistemin içinde bulunduğu ortamın jeolojik yapısı ile doğrudan ilgili olup bu ortamı canlılar için yaşanır hâle getiren su, hava, iklim gibi inorganik alt faktörleri içermektedir. Biyotik faktörler ise canlılarla ilgilidir ve üreticiler, tüketiciler ve ayrıştırıcılar olarak üç alt grubu bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Eski Yunan’da değişik balıklar ve diğer deniz ürünleri sofralarda yer almaktaydı ve bunlar hemen her zaman zeytinyağı ve garum ile işlenmekteydi. Dut soslu yılan balığı, yağda peynirli çipura, kişniş kaplı balık gibi isimleri olan bu yemeklerin gösterdiği bir diğer nokta da değişik bitkilerin, baharatların ve süt ürünlerinin de mutfaklarda yeri olduğudur

Yanıt Açıklaması: Baklagilller bünyelerinde azot barındırarak ekildikleri toprağı azot açısından zengin hâle getirerek çok yönlü bir yarar sağlamaktadırlar. Baklagiller azot ihtiyacını iki kaynaktan sağlamaktadır. Bu kaynaklar, hava ve topraktır. Kökler yoluyla topraktan ve yapraklar yoluyla havadan emilen azot bitkinin içinde nitrogenaz enzimi ile amonyağa çevrilmektedir. Bu amonyak daha sonra aminoasit ve proteinler oluşturmak üzere baklagil içindeki madde dönüşümlerine katılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Ziggurat: Eski Mezopotamya vadisinde ve İran’da terası bulunan piramitlere benzeyen tapınak kulesidir.