İdare Hukukuna Giriş

Yanıt Açıklaması: İdârî sözleşmelerden kaynaklanan davaların çözümü konusunda üç olasılık vardır: Tam yargı davaları, iptal davaları ve tahkim yolu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Sözleşme sonrası tarafların iradesi olmaksızın gerçekleşen ve sözleşmeciyi zora sokan olağanüstü yüklerin bir kısmının idare tarafından karşılanması öngörülmezlik (İmprevision) İlkesi kapsamında kabul edilir. Doğru cevap C' dir.

Yanıt Açıklaması: Genel idârî kolluk açısından cumhurbaşkanlığı, İçişleri Bakanlığı ve vâliler kolluk makamlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Kolluk yetkilileri, kişilerin çeşitli faaliyetlerde bulunurken, kurallara uygun davranıp davranmadıklarını belirlemek için denetim yaparlar. Bu denetim sonucunda, izin alınması gerekirken alınmadan faaliyette bulunan iş yerleri kapatılır. Bazı durumlarda faaliyetlerin kurallara uygun hale getirilmesi konusunda uyarı yapılır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Açıklanan ilke eşitlik ilkesidir. Eşitlik ve genellik, bütün kamu hizmetlerinden tüm kişilerin yararlanması anlamına gelmemektedir. Bunun anlamı, kamu hizmetinden önceden belirlenen kurallarına uygun olan herkesin yararlanabileceğidir. Eşitlik ilkesinin bir uzantısı olarak da görülen kamu hizmetinin tarafsızlığı, ayrımcılık yapmama ve çoğulculuğa saygı gösterme anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir hukûkî sonuç doğurmak için, bazen eşitlik ilkesi çerçevesinde bezen de idâreye üstünlük tanınarak, idâre ile diğer kişiler arasında, karşılıklı ve birbirine uygun irâde açıklamalarıyla yapılan hukuksal işlemlere idari sözleşme denir

Yanıt Açıklaması: Kamu Yararı (Kamu Hizmetinin Manevî Öğesi) Kamu hizmetinin üçüncü öğesini, kamu yararı oluşturmaktadır. Kamu yararı, elle tutulan gözle görülen bir varlık olmadığı ve genel olarak idârî faaliyetlerin ortak amacı olduğu için, kamu hizmetinin manevi unsurunu oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Fiili yol, idarenin hiçbir idare hukuku esasına dayanmaksızın hizmet ve faaliyet alanına yabancı bir konuda eylem yapması demektir. Fiili yol, bazen yok hükmündeki veya hukuka aykırı bir idari işlemin uygulanması, bazen de hiçbir idari işleme dayanmayan ve idari nitelik taşımayan eylemler biçiminde ortaya çıkarlar. Doğru cevap "E" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kolluğun korumak istediği kamu düzeni maddi kamu düzenidir.

Yanıt Açıklaması: Görevlendirme usulü, üç ayrı kamu hizmeti alanında uygulanmaktadır. Bunlardan birincisi, elektrik enerjisi alanındaki görevlendirmedir. Hukuki dayanağı ise 3096 sayılı Türkiye Elektrik Kurumu Dışındaki Kuruluşların Elektrik Üretimi, İletimi, Dağıtımı ve Ticareti İle Görevlendirilmesi Hakkında Kanundur. İkincisi, ulaşım alanındadır. Bu tür görevlendirmeleri ve dayanacakları sözleşmeleri, 3465 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Dışındaki Kuruluşların Erişme Kontrollü Karayolu (Otoyol) Yapımı, Bakımı ve İşletilmesi İle Görevlendirilmesi Hakkında Kanun düzenlemiştir. Üçüncüsü ise, iletişim alanında yapılan görevlendirmelerdir. Bu tür görevlendirmeleri ve dayanacakları sözleşmeleri, 406 sayılı Telgraf ve Telefon Kanunu düzenlemektedir

Yanıt Açıklaması: Toplum için hayati bir değer ve önem taşıyan bazı faaliyetlerin kâr amacı gözetilmeksizin, idârece yürütülmek suretiyle toplumun bu hizmetlerden faydalandırılmasına kamu yararı denir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Hizmet yararına fesih yetkisinin özellikleri şunlardır (Gözler, 2006, s.488): Bu yetki, bütün idârî sözleşmelerde geçerli olan genel bir yetkidir. Hizmet yararına fesih, kamu düzenine ilişkindir. Sözleşmede öngörülmesine gerek yoktur. Hizmet yararına fesih durumunda sözleşmecinin tazminat isteme hakkı vardır.

Yanıt Açıklaması: İdarenin sözleşmelerinin yapılmasında ve uygulanmasında uyulacak koşulları belirleyen belgeye şartname adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Genel ve özel kolluk personeli değişik kamu tüzel kişilerine tabi olmasına rağmen, ödev ve denetim yönünden, bütün ülkede İçişleri Bakanının, illerde vâlinin, ilçelerde kaymakamların, bucaklarda müdürlerin otoritesi altında toplanmıştır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Bir idari birimin kendi kendini denetlemesidir. İç denetim uygulamada dört türlü görülür. Bunlardan birincisi, idari işlem veya eylemi yapan idari birimin kendisini denetlemesi, ikincisi hiyerarşik denetim, üçüncüsü denetleme organı tarafından yapılan denetim, dördüncüsü de 5018 sayılı Kanuna göre kurulan iç denetim birimlerince yapılan denetimdir. Buna göre doğru cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hizmetin devlet idâresi dışından diğer kamu tüzel kişileri tarafından görülmesine emanet usulü denilmektedir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kolluk önlemleriyle amaçlanan hedef ile bu hedefe ulaşmak için kullanılan araçlar arasında bir oran olmasını ifade eden ilkeye orantılılık ilkesi denir. Bu ilkeye göre, uygulanacak yaptırım ihlâlin ağırlığı ile orantılı olmalıdır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I ve II numaralı önermeler doğru olmasına rağmen III. önerme yanlıştır. Çünkü genel kolluk da kolluğun yedi konusundan biri arasında yer almaktadır. Bu nedenle doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kamu hizmetlerinin yürütülüş biçimi ne olursa olsun, hepsine egemen olan bazı özellikler söz konusudur. Bu özellikler, süreklilik ve kesintisizlik, genellik ve tarafsızlık, düzenlilik, değişkenlik ve uyarlanabilirlik, eşitlik ve bedelsizlik ilkeleridir.

Yanıt Açıklaması: Kırsal kesimlerin genel kolluk hizmetini jandarma yürütür