Afet Tıbbı ve Yönetim İlkeleri

Yanıt Açıklaması: Uyarılmışlık: Aşırı uyarılmış kişiler, uykuya dalma ve sürdürmede güçlük çekebilir, uykudan sıçrayarak uyanabilirler. Farkında olarak ya da olmadan tehlikelere karşı alarm halindedirler. Travmatik olayı hatırlatan herhangi bir hatırlatıcı karşısında irkilme, sıçrama, kaçma gibi ani hareketler gelişebilir, çabuk öfkelenip parlayabilirler.

Yanıt Açıklaması: Dış Kanamalarda İlk Yardım : 1.Yaralının durumu değerlendirilir, havayolu solunum ve dolaşımı kontrol edilir 2. Tıbbi yardım istenir 3. Yara veya kanama değerlendirilir 4. Kanayan yere temiz bir bezle basılır, durmaz ise ikinci bir bezle bası arttırılır 5. Gerekirse bandaj ile sargı yapılır 6. Kanayan yere en yakın basınç noktasına baskı uygulanır 7. Kanayan bölge yukarı kaldırılır 8. Turnike uygulanabilir 9. Şok pozisyonu verilir 10. Yaşam bulguları değerlendirlir 11. Kanayan bölge dışarda kalacak şkeilde yaralının üstü örtülür

Yanıt Açıklaması: Afet tıbbı uygulamaları afet hazırlığı ile başlar. Hazırlıktaki amaç, oluşabilecek zararları azaltmaktır. Afet hazırlığında dört acil durum basamağı bulunur.Bunlar; Zarar Azaltma, Planlama, Yanıt, İyileştirmedir.

Yanıt Açıklaması: Çıkık kemik yüzeyinde kalıcı olarak ayrılma olarak tanımlanır.Genelde eklemlerin fazla zorlanması, çarpma düşme veya kazalar sonucu oluşur. Tıbbi müdahale yapılmalıdır aksi takdirde hem dolaşım bozukluğu hemde kalıcı olarak eklem fonksiyon ve şekil bozukluğuna neden olabilir.

Yanıt Açıklaması: Afeti yaşayan kişinin zamansız ve aniden olayla ilgili bir anıyı anımsaması, bu olayla ilgili rüya/kabus görmesi, olayı adeta yeniden yaşıyormuş gibi hissetme, olayı hatırlatan durum, yer, nesne vb. karşısında titreme, çarpıntı gibi fiziksel belirtiler yaşaması ve bunlardan sıkıntı duyması yeniden yaşantılama olarak değerlendirilmektedir. Örnek olarak, afetin ardından insanların bağırarak kaçıştığı bir rüya görmek ve bu rüyadan sıkıntı duymak verilebilir.

Yanıt Açıklaması: Güçlendirme Afetle birlikte yaşamları değişen kişiler “afet mağduru / ya da afet kurbanı” değil, hayatta kalan, aktif ve güçlü kişiler olarak görülmelidir. Psikososyal müdahaleler bu güçlendirme prensibine uygun şekilde yürütülmelidir.

Yanıt Açıklaması: Planlama Servisi içinde yer alan birimler şunlardır: Sağlık Bilgi Sistemleri Şubesi Disiplin ve Hukuk İşleri ile İlgili Şube Araştırma ve Sağlığın Geliştirilmesi Şubesi İnsan Kaynakları Şubesi İdari Mali İşler ile İlgili Şubeler  (Finansman Servisinde de yer alabilir.) Doğru cevap D'dir çünkü madde III (Tıbbi Cihaz ve Biyomedikal Şubesi) Lojistik Servisi içinde yer alır.

Yanıt Açıklaması: Akut Abdominal Kompartman Sendromu: Özellikle karaciğer, dalak ve damar yaralanmaları sonucu oluşur. Batın içi basıncın artışı ile birlikte birçok organ etkilenir. Batın içi organlarda kanlanma bozulur ve organlarda dolaşım bozukluğu sonucu ölümcül durumlar gelişir.

Yanıt Açıklaması: İlk sivil ambulans örgütü ise 1878 yılında İngiltere’de kurulmuş, sonrasında tüm dünyada hizmet alanıyla ilgili benzer örgütler oluşturulmaya başlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Afet tıbbı uygulamaları afet hazırlığı ile başlar. Hazırlıktaki amaç, oluşabilecek zararları azaltmaktır. Afet hazırlığında dört acil durum basamağı bulunur; a. Afet öncesi – zarar azaltma: Afetlere yol açabilecek riskleri ve tehlikeleri azaltmak için yapılan çalışmalardır b. Afet öncesi - planlama: Afet öncesinde karşılaşılabilecek tüm risklerin değerlendirilmesi sonrasında yapılan hazırlık çalışmalardır. c. Afet - yanıt: Afet öncesinden yapılan ve tamamlanmış hazırlıkların uygulanmasıdır. Afet planlamaları ne kadar kapsamlı ve eksiksiz yapılmışsa afet sırasında verilen yanıt o kadar doğru ve sorunsuz olur. Amaç olayın yaratacağı kayıp ve zararları en aza indirmektir. d. Afet sonrası – iyileştirme: Afet sonrasında, olabildiğince kısa zamanda ve eksiksiz olarak normal yaşama dönme çalışmalardır. Hem insan hem de çevresel iyileştirmeler beraber ele alınır.

Yanıt Açıklaması: Davranışsal ve sosyal belirtiler hem ekip içinde hem de hizmet verilen toplumda hızla gözlemlenebilir niteliktedir. İçe kapanma, afet yerine gidememe, insanlarla konuşmaktan kaçınma, ani irkilmeler, tetikte olma, ilişkilerde çatışma, suçlama gibi belirtiler bu grup altında yer alır.

Yanıt Açıklaması: Afet tıbbı; bir afet anında ortaya çıkan ani sağlık ihtiyaçları ile etkilenen toplumdaki mevcut kaynaklar arasında orantısızlığı mümkün olan en yüksek sayıda yaralıyı kurtaracak şekilde idare eden bir tıp dalıdır. Afet tıbbı, afet yönetiminde diğer disiplinlerle iş birliği kurarak beklenmeyen durumların yol açtığı sağlık problemlerine, tıp bilimlerinin ve ilgili tıp birimleri branşlarını sahada, sahra hastanelerinde veya hastanelerde müdahale edebilmesi yönünde çalışmalar ve araştırmalar yapar.

Yanıt Açıklaması: Afet ve Acil Durum Koordinasyon Kurulu Başbakanlık Müsteşarı’nın başkanlığında, ilgili bakanlıkların ve DPT’nin müsteşarları, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanı, Türkiye Kızılay Derneği Genel Başkanı ile kurul başkanınca görevlendirilecek diğer bakanlık ve kuruluşların üst düzey yöneticilerinden oluşmaktadır. Kurul’un görevi afet ve acil durum hallerinde bilgileri değerlendirmek, önlemleri belirlemek, uygulanmasını sağlamak ve denetlemek, kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları arasındaki eşgüdümü sağlamaktır (Madde 4/1). Afet ve acil durum hallerinde bilgileri değerlendirir, alınacak önlemleri belirler, uygulanmasını sağlar ve denetler, kurum ve kuruluşlar ile sivil toplum kuruluşları arasındaki koordinasyonu sağlar.

Yanıt Açıklaması: Kardiyopulmoner resusitasyonda ana öncelikli amaç, beyin ve kalbin oksijenlenmesinin ve dolaşımının düzenlenmesinin sağlanmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Depremin akut sağlık etkileri arasında en belirgin etki binaların yıkımdan kaynaklanan travmaya bağlı ölüm ve yaralanmalardır (kesiler, basit veya çoklu kırıklar, ezilmeler, dehidrasyon, external – internal hemoraj, yıkıntı altına toz inhalasyonundan kaynaklı asfiksi, hipotermi, hipertermi)

Yanıt Açıklaması: Temel korumanın amacı toplumda sağlık sorunlarına neden olan başta sosyal, ekonomik, kültürel faktörlerin ortadan kaldırılmasıdır. Yasal düzenlemeler, genel sağlık koşullarının ve ekonomik durumun iyileştirilmesi gibi çalışmalar bu kapsamda değerlendirilir.

Yanıt Açıklaması: 24 saat

Yanıt Açıklaması: Şok, kanama ve bilinç bozukluğu olan hastalara

Yanıt Açıklaması: Psikolojik ilkyardım afetin hemen ardındaki süreçte başlayan ihtiyaç ve kaynak analizini de içeren, afetzedelerin duygularını ve düşüncelerini ifade etmelerini kolaylaştırmayı amaçlayan bir psikososyal müdahale yöntemidir.

Yanıt Açıklaması: Kurtarma ölümleri, kurtarmanın usulüne uygun yapılmaması sonucu meydana gelen ölümlerdir.