Afet Tıbbı ve Yönetim İlkeleri

Yanıt Açıklaması: Depremin akut sağlık etkilerinden biri ikincil afetlerden kaynaklanan travmaya bağlı ölüm ve yaralanmalardır.

Yanıt Açıklaması: Sellerin orta vadeli sağlık üzerindeki etkileri arasında yiyecek depoların tahrip olması yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: TSSB olarak değerlendirilebilmesi için acil durum veya afetin ardından en az 30gün geçmiş olması gerekmektedir.Afetin ardından ilk 30 gün içinde bu belirtiler ortaya çıkmışsa ve dissosiyatif belirtiler (afallama, kopup gitme vb.) eşlik ediyorsa akut stres bozukluğu belirtileri akla getirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: HTC’yi Azaltan Faktörler; Lojistik sorunlar ve personelin yorgunluğu, Nispeten daha ciddi kurbanlar, Daha az uzmanın bulunması, Kayıplar ve hastaların denetimi, Bilinmeyen ve tanıdık olmayan lezyonlar.

Yanıt Açıklaması: Acil servisler

Yanıt Açıklaması: Kişinin kendisi ve çevresindekilere zarar verme riski varsa hiç zaman kaybetmeden acil servislere ve ruh sağlığı uzmanlarına sevk edilmesi gereken yüksek risk grubu söz konusudur.

Yanıt Açıklaması: İl Acil Yardım Hizmet Grupları: Haberleşme Hizmet Grubu Ulaşım Alt Yapı Hizmet Grubu Nakliye Hizmet Grubu Teknik Destek ve İkmal Hizmet Grubu Alt Yapı Hizmet Grubu Hasar Tespit Hizmet Grubu Enkaz Kaldırma Hizmet Grubu Beslenme Hizmet Grubu Sağlık Hizmet Grubu Psiko-sosyal Destek Hizmet Grubu Ayni Bağış Depo Yönetimi ve Dağıtım Hizmet Grubu Yangın Hizmet Grubu Güvenlik ve Trafik Hizmet Grubu Defin Hizmet Grubu Tahliye ve Yerleştirme Planlama Hizmet Grubu Kaynak Yönetimi Hizmet Grubu Barınma Hizmet Grubu Hizmet Grupları Lojistiği Hizmet Grubu Arama ve Kurtarma Hizmet Grubu Satın Alma ve Kiralama Hizmet Grubu Muhasebe, Bütçe ve Mali Raporlama Hizmet Grubu Zarar Tespit Hizmet Grubu Gıda, Tarım ve Hayvancılık Hizmet Grubu Bilgi Yönetimi, Değerlendirme ve İzleme Hizmet Grubu Enerji Hizmet Grubu KBRN Hizmet Grubu Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 3 aşamalı triyaj kapsamındaki üçüncü triyaj tıbbi bakım alanında bulunan yaralıların hastanelere nakli sırasında önceliklerin belirlenmesi için yapılan nakil triyaj olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Çok yüksek kaygı/korku, doğrudan fiziksel bütünlüğünün tehlikede olması, diğer kişilerin ölümüne tanık olma, aile üyeleri veya evcil hayvanın ölümü, kendisinde veya ailesinde afetle doğrudan ilgili bir hastalığın/yaralanmanın olması, enkazda bir süre sıkışıp kalma veya geç kurtarılma öyküsü, aile üye eri içinde kayıp ya da ulaşılamayan birinin olması ve yalnız kalan bir çocuk olması durumlarından herhangi birinin varlığında bu kişiler hızla ruh sağlığı uzmanlarıyla temasa geçerek yönlendirilmesi gereken riskli grubu oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sağlık, Dünya Sağlık Örgütünce (DSÖ) Sadece hastalık ve sakatlık durumunun olmayışı değil kişinin bedenen, ruhen ve sosyal yönden tam bir iyilik hali olarak tanımlanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kamu Hastaneleri (Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği) Afet öncesi görev ve sorumlulukları: Afet döneminde ihtiyacı olan tıbbi malzeme ve sarflarını önceden temin etmek ve dağıtımı yapmak. Rutin sağlık hizmetlerinin aksamadan devam etmesini sağlamak için gerekli planlamaları yapmak. Afetlerde riskli ve incinebilir gruplar ile tedavisi özellik arz eden hastaların sağlık hizmetlerine kolay ulaşabilmesini sağlamak amacıyla gerekli önlemleri planlamak. KBRN tehditlerinde etkilenenler için hastane/hastanelerin aktif hale getirilmesini ve ihtiyaç halinde arındırma ünitelerinin hazır halde tutulmasını planlamak. Hastane afet ve acil durum planlarının hazırlanmasını sağlamak ve incelemek. KBRN tehditlerine yönelik sağlık ile ilgili hazırlık ve kendi mevzuatı kapsamında cevap geliştirmek. Hastane binalarında hizmet sunulamadığında alternatif hizmet binalarının daha önceden belirlenerek protokollerin yapılmasını sağlamak. Afet ve acil durumlara yönelik eğitim programları planlamak, uygulamak. Afet sırasında görev ve sorumlulukları: Rutin sağlık hizmetlerinin aksamadan devam etmesini sağlamak. Hasta ve yaralıların tedavi ve sevklerini, gerektiği durumlarda tahliyesini koordine etmek. Afetlerde riskli ve incinebilir gruplar ile tedavisi özellik arz eden hastaların sağlık hizmetlerine kolay ulaşabilmesini sağlamak. Hastane afet ve acil durum planlarının uygulanmasını sağlamak. Diğer kurum, kuruluş, özel sektör ve STK’ların çalışmalarını koordine etmek. KBRN tehditlerinde etkilenenler için hastane/hastanelerin aktif hale getirilmesini ve ihtiyaç halinde arındırma ünitelerinin hazır halde tutulmasını sağlamak. Seyyar hastanelere personel, lojistik vb. desteği ve naklini sağlamak. Hastane binalarında hizmet sunulamadığında alternatif hizmet binalarının kullanılmasını sağlamak. Afet sonrasında görev ve sorumlulukları: Görev ve sorumluluk alanı ile ilgili bilgileri değerlendirmek ve İl SAKOM’a iletmek. Afet ve acil durum sonrası yapılan değerlendirme raporları doğrultusunda, hastane hizmetlerinin sunumuna yönelik iyileştirme ve düzenlemelerin yapılmasını sağlamak. Diğer şıklar afet öncesi ve sonrasındaki görevler olduğu için doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: UNISDR(Birleşmiş Milletler Uluslararası Afet Risk Azaltma Stratejisi) Dünya genelinde afet yönetimi stratejisinin belirlenmesi ve uygulanmasından sorumlu olan kuruluştur.

Yanıt Açıklaması: Temel yaşam desteği (TYD), solunumu ve kalbi durmuş kişiye yaşam kurtarmak için yapay solunum ile akciğere oksijen girişi ve kalp masajı ile kan dolaşımını sağlamak amacı ile yapılan ilaçsız uygulamalardır. Afetlerde çok fazla sayıda hasta ve yaralı olması nedeni ile ölümler afet sırasında meydana gelebildiği gibi afetten saatler, günler sonra da oluşabilir. Temel yaşam desteğinin amacı ölüm sınırında olanları yeniden yaşama döndürmektir.

Yanıt Açıklaması: Afetlerle birlikte çocukların sergileyebilecekleri diğer stres tepkileri arasında parmak emme, altını ıslatma, uyku problemleri, kabuslar, iştahsızlık, olanlardan kendini sorumlu tutma, suçluluk hissetme, anne babadan ayrılmayı istememe, daha az oyun / aktiviteye katılma, takıntılı oyun oynama gibi belirtiler yer alabilir. Ergenlik döneminde ise aktivitelere katılmama, hiçbirşey hissetmeme, soyutlama, riskli davranışlar sergileme gibi belirtiler görülebilir.

Yanıt Açıklaması: Triyaj uygulamalarında yaralılar dört farklı kategoriye ayrılır. Yaralıların sınıflandırılmasında kolaylık olması için renk kodları kullanılır. Bu sınıflandırma; siyah, kırmızı, sarı ve yeşil olarak tanımlanır. Triyaj uygulamasında yaralıların sınıflandırılması, aynı zamanda yaralıya ihtiyacı olan acil sağlık hizmeti için önceliğini belirleyecektir.

Yanıt Açıklaması: Deneysel / Müdahale Çalışmaları (Hastalıkların tedavisi, sağlık sorunlarının çözümü için uygulanan yöntemlerin test edildiği deneysel çalışmalardır, bu çalışmalarda araştırmacı olayı sadece gözlemlemez ve bir müdahalede bulunur ve müdahalenin etkisini değerlendirir, kontrollü, kontrolsüz deneysel çalışmalar başta olmak üzere farklı deneysel çalışmalar uygulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kardiyopulmoner resüsitasyon (KPR) kalp ve solunum durması sonucu kişiyi yeniden hayata döndürme çabalarını kapsayan uygulamalardır. KPR’ de öncelikli amaç beyin ve kalp gibi organların oksijenlenmesinin yanı sıra dolaşımın düzenlenmesini sağlamaktır.

Yanıt Açıklaması: Yetişkinlerde Kalp Masajı ve Yapay Solunumun Birlikte Uygulanmasında  Hasta/ yaralıya 30 kalp masajından sonra 2 solunum yaptırılır.

Yanıt Açıklaması: Operasyon servisinde yer alır. Görevleri şunlardır: İlde bulunan aile sağlığı merkezlerinin olay sonrası aksaksız çalışıp çalışmadığını kontrol eder. Var olan aksaklıkların giderilmesi için ilgili servisler ile çalışır. Aile sağlığı hekimlerinin gerektiğinde afetlerin akut durumunda mobil sağlık ekiplerinde veya hastanelerde görevlendirilmesini sağlar ve bunu koordine eder. Birinci basamak koruyucu ve tedavi               edici sağlık hizmetlerinin afet anında da devam etmesini sağlar. Aile hekimlerinin      kendi bölgelerindeki veya afet sonrası kendi sorumluluklarına verilen bölgelerdeki bakımı özellik arz eden ve sürekli takip edilmesi gereken hastaların takip ve tedavilerini yürütmelerini sağlar ve bu süreci kontrol eder.

Yanıt Açıklaması: Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlükleri Sivil Savunma Arama ve Kurtarma Birlik Müdürlükleri 2001 yılından itibaren faaliyetlerine başlamıştır. Bu birlikler seferberlik ve savaş hali ile doğal afetlerdeki can ve mal kaybını en aza indirmeyi, yaşanması olası afetlerde genel yaşamın hızla normale dönmesini sağlamayı amaçlamaktadır. Birlik müdürlükleri sorumluluk alanları çevre illeri de kapsayacak şekilde İstanbul, İzmir, Samsun, Sakarya, Afyon, Ankara, Adana, Diyarbakır, Erzurum, Van ve Bursa’da bölge yapılanması şeklinde örgütlenmiştir. (Bkz.http://www.iakbm.gov.tr/sorumluluk.html, 17.05.2010. )